I. BAŞVURUNUN KONUSU

1. Başvuru, hâkim adaylığı mülakat sınavında başarısız sayılma işlemine karşı açılan davanın reddedilmesi nedeniyle Anayasa'nın 10. maddesinde düzenlenen eşitlik ilkesinin ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

II. BAŞVURU SÜRECİ

2. Başvuru 5/9/2014 tarihinde yapılmıştır.

3. Başvuru, başvuru formu ve eklerinin idari yönden yapılan ön incelemesinden sonra Komisyona sunulmuştur.

4. Komisyonda kabul edilebilirlik konusunda oybirliği sağlanamadığından başvuru, kabul edilebilirlik incelemesinin karara bağlanabilmesi için Bölüme gönderilmiştir.

5. Bölüm Başkanı tarafından başvurunun kabul edilebilirlik ve esas incelemesinin birlikte yapılmasına karar verilmiştir.

III. OLAY VE OLGULAR

6. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle olaylar özetle şöyledir:

7. Başvurucu 2008 ile 2014 yılları arasında yapılan hâkim ve savcı adaylığı yazılı sınavlarına katılarak kazandığını ancak tümünün mülakatında elendiğini belirtmiştir.

8. Başvurucu 13/12/2011 tarihinde yapılan mülakatta başarısız sayılması üzerine iptal davası açmıştır. Ankara 12. İdare Mahkemesi 28/9/2012 tarihli kararıyla "...yasa ve yönetmelikte belirtilen kurallara göre gerçekleştirilen mülakat sonucunda davacının başarısız sayılmasında hukuka aykırılık görülmemiştir." gerekçesiyle davayı reddetmiştir.

9. Anılan karar Danıştay Onikinci Dairesinin 10/12/2013 tarihli kararıyla onanmıştır. Karar düzeltme istemi ise aynı Dairenin 15/5/2014 tarihli kararıyla reddedilmiştir. Bu karar 12/8/2014 tarihinde başvurucuya tebliğ edilmiştir.

10. Başvurucu 5/9/2014 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.

11. Başvurucu, Anayasa Mahkemesine 10/10/2014 tarihinde verdiği dilekçesinde ise 9/12/2010 tarihinde girdiği ve başarısız sayıldığı adli yargı hâkim adaylığı mülakatına ilişkin açtığı davanın Ankara 17. İdare Mahkemesinin 21/12/2011 tarihli kararıyla reddedildiğini ve kararın temyiz incelemesinden geçerek kesinleştiğini, buna ilişkin tebliğin de 16/9/2014 tarihinde yapıldığını belirtmiştir.

IV. İLGİLİ HUKUK

12. 24/2/1983 tarihli ve 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanunu’nun 8. maddesinin (ı) bendi şöyledir:

“Adaylığa atanabilmek için :

…

Yazılı yarışma sınavı ile mülakatta başarı göstermek,

…

şarttır.”

13. 2802 sayılı Kanun'un 9/A maddesinin onuncu ve devamı fıkraları ise şöyledir:

“ Mülâkat, ilgilinin;

 a) Muhakeme gücünün,

 b) Bir konuyu kavrayıp özetleme ve ifade yeteneğinin,

 c) Genel ve fizikî görünümünün, davranış ve tepkilerinin mesleğe uygunluğunun ve liyakatinin,

 d) Yetenek ve kültürünün,

 e) Çağdaş bilimsel ve teknolojik gelişmelere açıklığının,

 puan vermek suretiyle değerlendirilmesi yöntemidir.

 Mülâkat, yukarıdaki bentlerde yazılı özellikler herbiri yirmişer puan üzerinden değerlendirilerek yapılır. Mülâkat Kurulunun her bir üyesi tarafından verilen puanlar ayrı ayrı tutanağa geçirilir. Başarılı sayılmak için, üyelerin yüz tam puan üzerinden verdikleri notların aritmetik ortalamasının en az yetmiş olması şarttır.

 Mülâkat sonucu en yüksek puan alandan başlamak üzere sıraya konularak mülâkat başarı listesi hazırlanır ve bu listenin altı Mülâkat Kurulu tarafından imzalanarak Personel Genel Müdürlüğüne teslim edilir.

...”

V. İNCELEME VE GEREKÇE

14. Mahkemenin 5/7/2017 tarihinde yapmış olduğu toplantıda başvuru incelenip gereği düşünüldü:

A. Başvurucunun İddiaları

15. Başvurucu; hâkim adaylığına ilişkin on bir ayrı yazılı sınavı kazanarak mülakata girdiğini ancak hepsinden elendiğini, mülakatta objektif bir değerlendirme yapılmadığını, kamuda avukat olarak çalıştığını, kamu avukatlarının özlük haklarıyla hâkimlerin özlük hakları arasında ciddi fark bulunduğunu, mülakatlardan elenmesinin asıl nedeninin Kürt kökenli olması olduğunu belirterek hak arama hürriyetinin ve kamu hizmetine girme hakkı ile eşitlik ilkesinin ihlal edildiğini ileri sürmüş, ihlalin tespitiyle sonuçlarının ortadan kaldırılmasını ve lehine tazminata hükmedilmesini istemiştir.

B. Değerlendirme

1. Kamu Hizmetine Girme Hakkı ile Eşitlik İlkesinin İhlal Edildiği İddiası

16. Anayasa'nın 10. maddesinin birinci ve beşinci fıkraları şöyledir:

“Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir.”

“Devlet organları ve idare makamları bütün işlemlerinde kanun önünde eşitlik ilkesine uygun olarak hareket etmek zorundadırlar.”

17. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (Sözleşme)’nin 14. maddesi şöyledir:

“Bu Sözleşme'de tanınan hak ve özgürlüklerden yararlanma, cinsiyet, ırk, renk, dil, din, siyasal veya diğer kanaatler, ulusal veya toplumsal köken, ulusal bir azınlığa aidiyet, servet, doğum başta olmak üzere herhangi başka bir duruma dayalı hiçbir ayrımcılık gözetilmeksizin sağlanmalıdır.”

18. Anayasa’nın 148. maddesinin üçüncü fıkrası ile 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 45. maddesinin (1) numaralı fıkrası uyarınca Anayasa Mahkemesine yapılan bireysel başvurunun esasının incelenebilmesi için kamu gücü tarafından ihlal edildiği iddia edilen hakkın Anayasa’da güvence altına alınmış olmasının yanı sıra Sözleşme ve Türkiye’nin taraf olduğu ek protokollerinin kapsamına da girmesi gerekir. Bir başka ifadeyle Anayasa ve Sözleşme’nin ortak koruma alanı dışında kalan bir hak ihlali iddiasını içeren başvurunun kabul edilebilir olduğuna karar verilmesi mümkün değildir (Onurhan Solmaz, B. No: 2012/1049, 26/3/2013, § 18).

19. Başvurucunun, Anayasa'nın 10. maddesinde düzenlenen eşitlik ilkesi ve Sözleşme'nin 14. maddesinde düzenlenen ayrımcılık yasağının ihlal edildiğine yönelik iddialarının, belirtilen maddelerdeki ifadeler dikkate alındığında soyut olarak değerlendirilmesi mümkün olmayıp mutlaka Anayasa ve Sözleşme kapsamında yer alan diğer temel hak ve özgürlüklerle bağlantılı olarak ele alınması gerekir. Bir başka ifadeyle ayrımcılık yasağının ihlal edilip edilmediğinin tartışılabilmesi için ihlal iddiasının, kişinin hangi temel hak ve özgürlüğü konusunda ayrımcılığa maruz kaldığı sorularına cevap verebilmesi gerekmektedir (Onurhan Solmaz , § 33).

20. Somut olayda başvurucu kamu hizmetine girme hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür. Kamu hizmetine girme hakkı Anayasa’da güvence altına alınmış olmakla birlikte Sözleşme ve buna ek Türkiye’nin taraf olduğu protokoller kapsamında bulunmadığından bu hakka yönelik ihlal iddiasının bireysel başvuru konusu yapılabilmesi mümkün değildir (Serkan Acar, B. No: 2013/1613, 2/10/2013, § 24).

21. Somut olayda kamuda avukat olarak çalıştığını belirten başvurucu, Kürt kökenli olması nedeniyle kamu hizmetine girme hakkını engelleyecek şekilde ayrımcılık yasağının ihlal edildiğini ileri sürmüş olmakla birlikte Anayasa ve Sözleşme’nin ortak koruma alanı kapsamında kalan herhangi bir temel hakla ilgi kurmamıştır. Kamu hizmetine girme hakkı ise Sözleşme ve buna ek Türkiye’nin taraf olduğu protokoller kapsamında bulunmadığı için bireysel başvuruya konu edilebilmesi mümkün değildir. Bu durumda eşitlik ilkesinin ihlali iddiasının Anayasa ve Sözleşme kapsamındaki hak ve hürriyetlerden herhangi biri ile bağlantısı kurulmamaktadır.

22. Açıklanan nedenlerle başvurunun bu kısmının diğer kabul edilebilirlik şartları yönünden incelenmeksizin konu bakımından yetkisizlik nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.

2. Yargılamanın Sonucu İtibarıyla Adil Olmadığı İddiası

23. Başvurucu, mülakat sınavında başarısız sayılmasına ilişkin işlemin iptali istemiyle açtığı davanın reddedilmesi nedeniyle Anayasa'nın 36. maddesinde güvence altına alınan hak arama hürriyetinin ihlal edildiğini ileri sürmüş olup başvurucunun bu iddiası yargılamanın sonucunun adil olmadığına ilişkindir.

24. Anayasa’nın 148. maddesinin dördüncü fıkrasında, kanun yolunda gözetilmesi gereken hususlara ilişkin şikâyetlerin bireysel başvuruda incelenemeyeceği belirtilmiştir. Bu kapsamda ilke olarak mahkemeler önünde dava konusu yapılmış maddi olay ve olguların kanıtlanması, delillerin değerlendirilmesi, hukuk kurallarının yorumlanması ve uygulanması ile uyuşmazlıkla ilgili varılan sonucun adil olup olmaması bireysel başvuru konusu olamaz. Ancak bireysel başvuru kapsamındaki hak ve özgürlüklere müdahale teşkil eden, bariz takdir hatası veya açık bir keyfîlik içeren tespit ve sonuçlar bu kapsamda değildir (Ahmet Sağlam, B. No: 2013/3351, 18/9/2013, § 42).

25. Başvurucu tarafından ileri sürülen iddialar, Derece Mahkemesince delillerin değerlendirilmesi ve hukuk kurallarının yorumlanmasına ilişkin olup Mahkeme kararında bariz takdir hatası veya açık bir keyfîlik oluşturan bir durumun da bulunmadığı dikkate alındığında ihlal iddialarının kanun yolu şikâyeti niteliğinde olduğu anlaşılmaktadır.

26. Açıklanan nedenlerle başvurunun bu kısmının diğer kabul edilebilirlik koşulları yönünden incelenmeksizin açıkça dayanaktan yoksun olması nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.

VI . HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Başvurunun,

1. Kamu hizmetine girme hakkı ile eşitlik ilkesinin ihlal edildiği iddiasıyla ilgili kısmının konu bakımından yetkisizlik nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA,

2. Yargılamanın sonucu itibarıyla adil olmadığı iddiasıyla ilgili kısmının açıkça dayanaktan yoksun olması nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA,

B. Yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde bırakılmasına 5/7/2017 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.