I. BAŞVURUNUN KONUSU

1. Başvurucu, "hırsızlık" suçunu işlediği iddiasıyla yargılandığı dava sonunda mahkûmiyet kararı verildiğini, kararın gerekçesiz olduğunu ve yargılamanın makul sürede sonuçlandırılamadığını belirterek, adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüş ve tazminat talebinde bulunmuştur.

II. BAŞVURU SÜRECİ

2. Başvuru, 19/3/2014 tarihinde İzmir 19. Asliye Ceza Mahkemesi vasıtasıyla yapılmıştır. İdari yönden yapılan ön incelemede başvurunun Komisyona sunulmasına engel bir durumunun bulunmadığı tespit edilmiştir.

3. Birinci Bölüm Birinci Komisyonunca 30/4/2014 tarihinde, kabul edilebilirlik incelemesi Bölüm tarafından yapılmak üzere, dosyanın Bölüme gönderilmesine karar verilmiştir.

4. Bölüm Başkanı tarafından 5/9/2014 tarihinde, kabul edilebilirlik ve esas incelemesinin birlikte yapılmasına karar verilmiştir.

5. Başvuru konusu olay ve olgular ile başvurunun bir örneği, görüş için Adalet Bakanlığına gönderilmiştir. Adalet Bakanlığının 18/9/2014 tarihli yazısında, Anayasa Mahkemesinin önceki kararlarına ve bu kapsamda sunulan görüşlerine atfen, başvuru hakkında görüş sunulmayacağı bildirilmiştir.

III. OLAY VE OLGULAR

A. Olaylar

6. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle ve UYAP aracılığıyla erişilen bilgi ve belgeler çerçevesinde olaylar özetle şöyledir:

7. Başvurucu ve diğer iki şüpheli hakkında Malatya Cumhuriyet Başsavcılığının 22/12/2000 tarih ve E.2000/5083 sayılı iddianamesi ile "hırsızlık" suçunu işledikleri iddiasıyla kamu davası açılmıştır.

8. Başvurucu hakkında 28/11/2000 tarihinde verilen gıyabi tutuklama kararı, 27/3/2001 tarihinde Malatya 1. Asliye Ceza Mahkemesince vicahiye çevrilerek başvurucunun savunması alınmış ve başvurucu aynı tarihte serbest bırakılmıştır.

9. Malatya 1. Asliye Ceza Mahkemesince 11/9/2002 tarih ve E.2000/963, K.2002/429 sayılı kararla başvurucunun 12 ay 15 gün hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verilmiştir.

10. Cumhuriyet savcısı, başvurucu ve diğer sanıklar tarafından temyiz edilen kararın Yargıtay 7. Ceza Dairesince bozulması üzerine Mahkemece bozma kararına uyularak, 11/9/2002 tarihinde yeniden başvurucunun mahkûmiyetine karar verilmiştir.

11. Temyiz üzerine, Yargıtay 6. Ceza Dairesinin 21/9/2004 tarih ve E.2003/8268, K.2004/9806 sayılı ilâmıyla hüküm bozulmuştur.

12. Mahkemece bozma ilâmına uyularak yapılan yargılama sonunda, 22/11/2005 tarih ve E.2004/915, K.2005/881 sayılı kararla başvurucunun hırsızlık suçundan 4 yıl 8 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verilmiştir.

13. Temyiz üzerine, Yargıtay 6. Ceza Dairesinin 7/7/2008 tarih ve E.2007/6759, K.2008/15263 sayılı ilâmıyla karar yeniden bozulmuştur.

14. Mahkemece bozma ilâmına uyularak yapılan yargılama sonunda, 8/9/2009 tarih ve E.2008/563, K.2009/533 sayılı kararla; tanık beyanı ve tüm deliller doğrultusunda, başvurucu ve diğer sanıkların taklit anahtar yaptırarak müştekiye ait işyerine girdikleri, cep telefonlarını ve bir miktar parayı aldıkları, alınan eşya ve paranın tam olarak müştekiye iade edilmediği gerekçesiyle başvurucunun 3 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verilmiştir.

15. Temyiz üzerine, Yargıtay 6. Ceza Dairesinin 20/1/2014 tarih ve E.2011/19529, K.2014/593 sayılı ilâmıyla hüküm onanmıştır.

16. Başvurucu müdafii, 11/2/2014 tarihinde Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına başvurarak Yargıtay 6. Ceza Dairesinin onama kararına itiraz edilmesini talep etmiştir.

17. Başvurucu, 19/3/2014 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.

18. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca 29/3/2014 tarihinde, Yargıtay 6. Ceza Dairesinin onama kararına karşı itiraz yoluna gidilmediği bildirilmiştir.

B. İlgili Hukuk

19. 1/3/1926 tarihli ve 765 sayılı mülga Türk Ceza Kanunu’nun 493. maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendi ile 522. maddesinin birinci fıkrası.

IV. İNCELEME VE GEREKÇE

20. Mahkemenin 22/6/2015 tarihinde yapmış olduğu toplantıda, başvurucunun 19/3/2014 tarih ve 2014/3917 numaralı bireysel başvurusu incelenip gereği düşünüldü:

A. Başvurucunun İddiaları

21. Başvurucu, Malatya Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen soruşturma sonunda hakkında açılan kamu davasının makul sürede sonuçlandırılamadığını, Mahkemece aleyhine hiçbir delil olmadığı ve suçlamayı da kabul etmediği halde gerekçesiz şekilde mahkûmiyet kararı verildiğini, Menemen ilçesinde ikamet ettiği için Malatya 1. Asliye Ceza Mahkemesince yapılan yargılamaya katılamadığını, bu nedenle cezasından takdiri indirim yapılmamasının kanuna aykırı olduğunu belirterek, adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.

B. Değerlendirme

22. 30/3/2011 tarih ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un “Bireysel başvuru usulü” kenar başlıklı 47. maddesinin (5) numaralı fıkrası şöyledir:

“Bireysel başvurunun, başvuru yollarının tüketildiği tarihten; başvuru yolu öngörülmemişse ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren otuz gün içinde yapılması gerekir.”

23. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü’nün “Başvuru süresi ve mazeret” başlıklı 64. maddesinin (1) numaralı fıkrası şöyledir:

“Bireysel başvurunun, başvuru yollarının tüketildiği tarihten, başvuru yolu öngörülmemişse ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren otuz gün içinde yapılması gerekir.”

24. Bireysel başvurunun ön şartlarından birisi de başvuru süresidir. Süre, başvurunun her aşamasında dikkate alınması gereken bir usul hükmüdür.

25. Bireysel başvuruların, 6216 sayılı Kanun'un 47. maddesinin (5) numaralı fıkrası ile İçtüzük'ün 64. maddesinin (1) numaralı fıkrası uyarınca, başvuru yollarının tüketildiği tarihten, başvuru yolu öngörülmemiş ise ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren otuz gün içinde Anayasa Mahkemesine doğrudan veya diğer mahkemeler yahut yurt dışı temsilcilikler vasıtasıyla yapılması gerekmektedir (B. No: 2012/1075, 12/2/2013, §§ 18-19).

26. Başvuru konusu olayda başvurucu, Malatya Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen soruşturma sonunda hakkında açılan kamu davasının makul sürede sonuçlandırılamadığını, Mahkemece aleyhine hiçbir delil olmadığı ve suçlamayı da kabul etmediği halde gerekçesiz şekilde mahkûmiyet kararı verildiğini, Menemen ilçesinde ikamet ettiği için Malatya 1. Asliye Ceza Mahkemesince yapılan yargılamaya katılamadığını, bu nedenle cezasından takdiri indirim yapılmamasının kanuna aykırı olduğunu belirterek, adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.

27. Başvurucu hakkında Malatya 1. Asliye Ceza Mahkemesince “hırsızlık” suçundan yapılan yargılama sonunda, 8/9/2009 tarihinde mahkûmiyet kararı verildiği, temyiz üzerine hükmün, 6. Ceza Dairesinin 20/1/2014 tarihli ilâmıyla onanarak aynı tarihte kesinleştiği anlaşılmıştır.

28. Ceza muhakemesinde, temyiz incelemesi sonunda verilen kararlara karşı itiraz yoluna başvuru hakkı, 5271 sayılı Kanun'un 308. maddesi gereğince Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının takdirine bırakılmıştır. Dolayısıyla başvurucunun Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına yaptığı başvuru sadece Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının takdirini harekete geçirmeye yönelik bir taleptir. Somut olayda başvurucunun 11/2/2014 tarihinde Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına başvurarak Yargıtay 6. Ceza Dairesinin onama kararına itiraz edilmesini talep etmiş olması ve Başsavcının 29/3/2014 tarihinde bu talebi reddetmesi, nihai kararın kesinleşme tarihini değiştirmeyecektir (B. No: 2012/162, 12/2/2013, § 22).

29. 6216 sayılı Kanun'un 47. maddesinin (5) numaralı fıkrası ile Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü’nün 64. maddesinin (1) numaralı fıkrasına göre, bireysel başvurunun, başvuru yollarının tüketildiği ve başvuru yolu öngörülmemişse ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren otuz gün içinde yapılması gerekir.

30. Başvurucu hakkında verilen mahkûmiyet kararının Yargıtay 6. Ceza Dairesince onanması üzerine başvurucu müdafiinin 11/2/2014 tarihinde Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına başvurarak Yargıtay 6. Ceza Dairesinin onama kararına itiraz edilmesini talep ettiği, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca 29/3/2014 tarihinde, Yargıtay 6. Ceza Dairesinin onama kararına karşı itiraz yoluna gidilmediğinin bildirildiği anlaşılmıştır. Bu şekilde başvurucunun, Yargıtay 6. Ceza Dairesince verilen onama kararını en geç 11/2/2014 tarihinde öğrendiği halde bu tarihten itibaren otuz günlük başvuru süresinin geçmesinden sonra 19/3/2014 tarihinde bireysel başvuruda bulunduğu belirlenmiştir. Bu itibarla başvuruda süre aşımı bulunduğu sonucuna varılmıştır.

31. Açıklanan nedenlerle, ihlale neden olduğu iddia edilen karara ilişkin olarak otuz gün geçtikten sonra yapılan başvurunun, diğer kabul edilebilirlik şartları yönünden incelenmeksizin “süre aşımı” nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.

V. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Başvurunun “süre aşımı” nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA,

B. Yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde bırakılmasına,

22/6/2015 tarihinde OY BİRLİĞİYLE karar verildi.