TÜRKİYE CUMHURİYETİ
ANAYASA MAHKEMESİ
BİRİNCİ BÖLÜM
KARAR
AYDIN ÇETİNKAYA BAŞVURUSU
(Başvuru Numarası: 2015/547)
Karar Tarihi: 18/4/2018
Başkan
:
Burhan ÜSTÜN
Üyeler
Serruh KALELİ
Hasan Tahsin GÖKCAN
Kadir ÖZKAYA
Yusuf Şevki HAKYEMEZ
Raportör
Tuğçe TAKCI
Başvurucu
Aydın ÇETİNKAYA
Vekili
Av. Ersan ŞEN
I. BAŞVURUNUN KONUSU
1. Başvuru, Cumhuriyet savcısı görüşlerinin başvurucuya tebliğ edilmemesi nedeniyle silahların eşitliği ilkesinin; gerekçesiz karar verilmesi nedeniyle gerekçeli karar hakkının ihlal edildiği iddialarına ilişkindir.
II. BAŞVURU SÜRECİ
2. Başvuru 12/1/2015 tarihinde yapılmıştır.
3. Başvuru, başvuru formu ve eklerinin idari yönden yapılan ön incelemesinden sonra Komisyona sunulmuştur.
4. Komisyonca başvurunun kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.
III. OLAY VE OLGULAR
5. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle ve Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) üzerinden ulaşılan bilgi ve belgelere göre ilgili olaylar özetle şöyledir:
6. İstanbul 2 No.lu Devlet Güvenlik Mahkemesinin 18/7/2003 tarihli kararıyla başvurucu hakkında çıkar amaçlı suç örgütünün yöneticisi olmak ve yağmaya teşebbüs suçlarından toplamda neticeten 8 yıl 17 ay 10 gün hapis cezasıyla cezalandırılmasına hükmedilmiş, karar kesinleşmiştir.
7. Başvurucunun yeniden yargılama yapılması talebi İstanbul (kapatılan) 10. Ağır Ceza Mahkemesinin (CMK 250. madde ile görevli) (Mahkeme) 9/10/2014 tarihli kararıyla yasal koşullar oluşmadığı gerekçesiyle reddedilmiştir.
8. Başvurucunun red kararına itirazı ise İstanbul 11. Ağır Ceza Mahkemesinin 20/11/2014 tarihli kararıyla kararda bir isabetsizlik bulunmadığı ve yapılan itirazın yerinde olmadığı belirtilerek reddedilmiştir.
9. Karar, başvurucuya 15/12/2014 tarihinde tebliğ edilmiştir.
10. Başvurucu 12/1/2015 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.
11. Bireysel başvuru sonrasında başvurucunun 23/11/2016 tarihinde bulunduğu yeniden yargılama talebinin Mahkemenin 20/1/2017 tarihli kararıyla kabul edildiği ve infazın durdurulmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
12. İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesinin 2017/198 esasına kayıtlı olan yargılamada başvurucu müdafiinin katılımyla 6/2/2018 tarihinde duruşma gerçekleştirilmiştir.
IV. İNCELEME VE GEREKÇE
13. Mahkemenin 18/4/2018 tarihinde yapmış olduğu toplantıda başvuru incelenip gereği düşünüldü:
A. Başvurucunun İddiaları
14. Başvurucu; baskı altında alınan kolluk ifadelerine dayanılarak verilen mahkûmiyet kararına ilişkin yargılamanın özel yetkili mahkemelerin kaldırılması üzerine yeniden görülmesi talebinin haksız olarak reddedildiğini, yeniden yargılama talebinin reddine ve bu karara karşı yapılan itirazın reddine dair kararların matbu gerekçe içerdiğini, ayrıca yeniden yargılama talebinin ve itirazın incelenmesi süreçlerinde Cumhuriyet savcısınınmütalaasının kendisine bildirilmediğini belirterek gerekçeli karar hakkı ile silahların eşitliği ilkesinin ihlal edildiğini ileri sürmüştür.
B. Değerlendirme
15. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un "Başvuru hakkının kötüye kullanılması" kenar başlıklı 51. maddesi şöyledir:
"Bireysel başvuru hakkını açıkça kötüye kullandığı tespit edilen başvurucular aleyhine, yargılama giderlerinin dışında, ayrıca ikibin Türk Lirasından fazla olmamak üzere disiplin para cezasına hükmedilebilir."
16. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün (İçtüzük) "Başvuru hakkının kötüye kullanılması" kenar başlıklı 83. maddesi şöyledir:
"Başvurucunun istismar edici, yanıltıcı ve benzeri nitelikteki davranışlarıyla bireysel başvuru hakkını açıkça kötüye kullandığının tespit edilmesi hâlinde başvuru reddedilir ve yargılama giderleri dışında, ilgilinin ikibin Türk Lirasından fazla olmamak üzere disiplin para cezasıyla cezalandırılmasına karar verilir."
17. İçtüzük'ün "Bireysel başvuru formu ve ekleri" kenar başlıklı 59. maddesinin (5) numaralı fıkrası şöyledir:
"Başvurucuların, adreslerinde veya başvuruyla ilgili koşullarda herhangi bir değişiklik meydana geldiğinde bunu Mahkemeye bildirmeleri zorunludur."
18. Anılan düzenlemelerde, genel olarak bir hakkın öngörüldüğü amaç dışında ve başkalarını zarara sokacak şekilde kullanılmasının hukuk düzenince himaye edilmeyeceğini ifade eden hakkın kötüye kullanılmasının bireysel başvuru alanında özel olarak ele alındığıaçıkça görülmektedir. Bu bağlamda bireysel başvuru usulünün amacına açıkça aykırı olan ve Anayasa Mahkemesinin başvuruyu gereği gibi değerlendirmesini engelleyen davranışların başvuru hakkının kötüye kullanılması olarak değerlendirilmesi mümkündür (S.Ö., B. No: 2013/7087, 18/9/2014, § 28; Mehmet Güven Ulusoy [GK], B. No: 2013/1013, 2/7/2015, § 31).
19. Bu kapsamda başvurunun değerlendirilmesi sürecinde vuku bulan ve söz konusu değerlendirmeyi etkileyecek nitelikte yeni ve önemli gelişmeler hakkında Mahkemenin bilgilendirilmemesi suretiyle başvuru hakkında doğru bir kanaat oluşturulmasının engellenmesi durumunda başvuru hakkının kötüye kullanıldığı kabul edilebilecektir (S.Ö., § 29; Mehmet Güven Ulusoy, § 32).
20. Somut olayda başvurucunun bireysel başvurudan sonra bulunduğu olağanüstü kanun yolu niteliğinde olan yargılamanın yenilenmesi talebi kabul edilmiş olup yeniden yapılan yargılama derdesttir ve başvurucu müdafii duruşmada hazır bulunmuştur (bkz. § 12).
21. Bu itibarla başvuru sonrasında gerçekleşen ve başvurunun değerlendirilmesini etkileyecek nitelikteki bir konuda bilgi verilmeyerek Anayasa Mahkemesini yanıltıcı, öte yandan yeniden yargılamayla ilgili işlemlerin başlatılmasına yol açabilecek bir davranışın ortaya konduğu anlaşılmaktadır (Benzer yönde kararlar için bkz. Abdurrehman Uray, B. No: 2013/6140, 5/11/2014, § 38; S.Ö., § 29).
22. Açıklanan gerekçelerle başvurunun başvuru hakkının kötüye kullanılması nedeniyle reddine ve 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un 51. maddesi uyarınca başvurucu hakkında takdiren 1.000 TL disiplin para cezasına hükmedilmesine karar verilmesi gerekir.
V. HÜKÜM
Açıklanan gerekçelerle;
A. Başvurunun başvuru hakkının kötüye kullanılması nedeniyle REDDİNE,
B. 6216 sayılı Kanun'un 51. maddesi uyarınca başvurucunun 1.000 TL disiplin para cezasıyla CEZALANDIRILMASINA,
C. Yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde BIRAKILMASINA 18/4/2018 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.