logo
Bireysel Başvuru Kararları Kullanıcı Kılavuzu English

(Gökçen Aktulga [2.B.], B. No: 2015/879, 12/9/2018, § …)
Kararlar Bilgi Bankasında yayınlanan karar metni
editöryal düzeltmelere tabi tutulmuş olabilir.
   


 

 

 

 

TÜRKİYE CUMHURİYETİ

ANAYASA MAHKEMESİ

 

 

İKİNCİ BÖLÜM

 

KARAR

 

GÖKÇEN AKTULGA BAŞVURUSU

(Başvuru Numarası: 2015/879)

 

Karar Tarihi: 12/9/2018

 

İKİNCİ BÖLÜM

 

KARAR

 

 

 

Başkan

:

Engin YILDIRIM

Üyeler

:

Celal Mümtaz AKINCI

 

 

Muammer TOPAL

 

 

Rıdvan GÜLEÇ

 

 

Recai AKYEL

Raportör

:

Heysem KOCAÇİNAR

Başvurucu

:

Gökçen AKTULGA

Vekili

:

Av. Kemal MAKAROĞLU

 

I. BAŞVURUNUN KONUSU

1. Başvuru; kesinleşmiş menfi tespit kararına rağmen para cezasının kaldırılmaması, yargılamanın yenilenmesi isteğinin haksız olarak reddedilmesi, yargılamanın uzun sürmesi ve lehe verilen hükmün bekletici mesele yapılmaması nedenleriyle adil yargılanma hakkının ihlal edildiği iddialarına ilişkindir.

II. BAŞVURU SÜRECİ

2. Başvuru 14/1/2015 tarihinde yapılmıştır.

3. Başvuru, başvuru formu ve eklerinin idari yönden yapılan ön incelemesinden sonra Komisyona sunulmuştur.

4. Komisyonca başvurunun kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.

5. Bölüm Başkanı tarafından başvurunun kabul edilebilirlik ve esas incelemesinin birlikte yapılmasına karar verilmiştir.

III. OLAY VE OLGULAR

6. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle olaylar özetle şöyledir:

7. Başvurucu 6/8/2004 tarihli ipotek sözleşmesiyle 18 numaralı bağımsız bölüm üzerinde alacaklı N.G. lehine 49.500 TL bedelli ipotek tesis etmiştir.

A. İpoteğin Kaldırılmasına (Fekki) İlişkin Yargılama Süreci

8. Başvurucu 13/10/2005 tarihli dava dilekçesiyle maliki olduğu taşınmaz üzerinde alacaklı N.G. lehine ipotek tesis edilmişse de borcun ödenmesi nedeniyle ipoteğin fekkine ve tapudan terkinine karar verilmesini istemiştir.

9. Bakırköy 5. Asliye Hukuk Mahkemesi 26/2/2008 tarihli kararla başvurucunun dayanmış olduğu 5/8/2004 tarihli anlaşma başlıklı belgede alacaklıya atfen atılmış bulunan imzaların alacaklının eli ürünü olmaması nedeniyle davanın reddine karar vermiştir.

10. Hüküm başvurucu tarafından temyiz edilmiştir. Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 30/9/2009 tarihli kararla ipotek akdinin çerçevesini tayin eden resmî akit tablosunun içeriğinden ipoteğin teminat ipoteği niteliğinde olduğu ve akit tablosunda zikredilen senetlerin ödenmiş olması hâlinde bu niteliğini yitireceğine ve senetlerin başvurucunun elinde bulunması durumunda bu hususun borcun ödendiğine karine teşkil edeceğine işaret ederek bu hususun değerlendirilmesi amacıyla ilk derece mahkemesi kararını bozmuştur.

11. Bakırköy 5. Asliye Hukuk Mahkemesi bozmaya uymuş ve 9/3/2010 tarihli kararla zikredilen senetlerin başvurucunun elinde bulunması borcun ödendiğine dair karine teşkil ettiğinden ipoteğin fekkiyle tapudan terkinine karar vermiştir.

12. Davalı N.G. tarafından temyiz edilen hüküm Yargıtay denetiminden geçerek 17/1/2011 tarihinde karar düzeltme isteğinin reddi sonucunda kesinleşmiştir.

B. İhalenin Feshine İlişkin Yargılama Süreci

13. Alacaklı N.G. 6/8/2004 tarihli ipotek sözleşmesine dayalı olarak başvurucu hakkında 1/11/2005 tarihinde ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla icra takibi başlatmıştır.

14. Takibin kesinleşmesi üzerine 22/5/2008 tarihinde taşınmazın ihalesi yapılmıştır. Başvurucu anılan ihalenin feshi talebinde bulunmuş ve Bakırköy 3. İcra Hukuk Mahkemesinin 12/11/2008 tarihli kararıyla ihale feshedilmiştir.

15. İlk ihalenin feshinden sonra taşınmaz ikinci kez ihaleye çıkarılmış ve alacağa mahsuben ipotek alacaklısı N.G.ye satılmıştır. Başvurucu ihaleye hazırlık aşamasındaki ve ihale sırasındaki usulsüzlükler nedeniyle ihalenin feshi talebinde bulunmuştur.

16. Bakırköy 5. İcra Mahkemesi 15/6/2010 tarihli kararla ihaleye fesat karıştırıldığına dair delil bulunmadığından davanın reddine karar vermiştir. Mahkeme ayrıca, başvurucunun ipoteğin fekki yönündeki Mahkeme kararının kesinleşmesinin beklenmesi yönünde bir talebi bulunuyorsa da bu husus 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra İflas Kanunu'nun 134. maddesinde düzenlenen ihalenin feshi nedenleri arasında bulunmadığından bekletici mesele yapılmasına yer bulunmadığını belirtmiş ve başvurucunun ihale bedelinin %10 oranında para cezasıyla cezalandırılmasına karar vermiştir.

17. Başvurucu tarafından temyiz edilen hüküm Yargıtay 12. Hukuk Dairesinin 17/3/2011 tarihli kararıyla onanarak kesinleşmiştir.

18. İhaleye konu 18 numaralı bağımsız bölüm hâlen başvurucu adına kayıtlı olup üzerindeki ipotek şerhi kaldırılmıştır. Öte yandan Bakırköy İcra Müdürlüğünün 14/5/2012 tarihli kararıyla takibin ve ipoteğin kesinleşen Mahkeme kararıyla iptali nedeniyle ihalenin feshi dosyası işlemden kaldırılmıştır.

C. Menfi Tespit İsteğine İlişkin Yargılama Süreci

19. Başvurucu 14/3/2008 tarihli dilekçeyle N.G.den almış olduğu 49.500 TL'lik maldan kaynaklanan borcunu ödemesine rağmen taşınmaz üzerindeki ipotek kaldırılmadığı gibi alacaklı tarafından ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takip başlatıldığını belirterek borçlu olmadığının tespitine ve ipoteğin fekkine karar verilmesini istemiştir.

20. Bakırköy 1. Asliye Hukuk Mahkemesi 7/2/2012 tarihinde ipoteğin fekkine ilişkin mahkeme kararı daha önceden kesinleştiğinden bu hususta yeniden hüküm kurulmasına yer olmadığına ve yine aynı Mahkeme kararında başvurucunun borçlu olmadığı yönünde tespit bulunduğundan ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile takip nedeni ile davalıya borçlu bulunmadığının tespitine karar vermiştir. Hüküm temyiz edilmeden 11/4/2012 tarihinde kesinleşmiştir.

D. İhalenin Feshi Davası Sonucunda Verilen Para Cezasına İlişkin Yargılama Süreci

21. Ayvalık Vergi Dairesi Müdürlüğü Bakırköy 5. İcra Hukuk Mahkemesinin 15/6/2010 tarihli kararının kesinleşmesi üzerine başvurucuya ilgili kararda öngörülen para cezasının tahsili amacıyla ödeme emri göndermiştir. Başvurucu, ihalenin feshi davasının aleyhe sonuçlanmasından sonra icra takibinin dayanağını oluşturan ipoteğin Mahkeme kararıyla kaldırıldığını ve bu karar üzerine icra müdürlüğünün ihaleyi feshettiğini belirterek yasal dayanağı kalmayan para cezasına ilişkin ödeme emrinin iptaline karar verilmesini istemiştir.

22. Balıkesir İdare Mahkemesi 25/2/2014 tarihli kararla icra hukuk mahkemesi kararının kesinleşmesiyle başvurucuya para cezası tahakkuk ettirildiği ve kamu alacağı niteliğindeki para cezasının ödenmemesi nedeniyle düzenlenen ödeme emrinin iptali için ileri sürülen nedenlerin kanunda belirtilen nedenler arasında sayılmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir.

23. Başvurucu hükme itiraz etmiş, Bursa Bölge İdare Mahkemesi 12/6/2014 tarihli kararla itirazı reddetmiştir.

E. Yargılamanın Yenilenmesine Talebine İlişkin Yargı Süreci

24. Başvurucu, 5/11/2012 tarihli dilekçesiyle ipoteğin fekkine ve borçlu olmadığının tespitine ilişkin mahkeme kararları uyarınca takip dosyasındaki satış işlemi kaldırılarak eski hâle getirildiğinden icra takibi sırasında yapılan ihalenin feshi isteğinin reddi üzerine hükmedilen para cezasının hukuki dayanağının kalmadığını belirterek yargılamanın yenilenmesi talebinde bulunmuştur.

25. Bakırköy 5. İcra Hukuk Mahkemesi 16/5/2013 tarihli kararla başvurucu tarafından yargılamanın yenilenmesi nedeni olarak ileri sürülen hususlar daha önceden temyiz sebebi olarak ileri sürüldüğünden isteğin reddine karar vermiştir.

26. Başvurucu hükmü temyiz etmiştir. Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 30/4/2014 tarihli onama ve 13/11/2014 tarihli karar düzeltme isteğinin reddine dair kararlarıyla hüküm kesinleşmiştir.

27. Nihai karar 15/12/2014 tarihinde tebliğ edilmiş, başvurucu 14/1/2015 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.

IV. İNCELEME VE GEREKÇE

28. Mahkemenin 12/9/2018 tarihinde yapmış olduğu toplantıda başvuru incelenip gereği düşünüldü.

29. Başvurucu, menfi tespit talebiyle açmış olduğu davada verilen karar lehine olmasına rağmen bu kararın mağduriyetinin giderilmesinde etkili olmadığını ve bu karara rağmen ihalenin feshi davası neticesinde verilen para cezasını ödeme tehdidinin devam ettiğini belirterek adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.

30. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün (İçtüzük) 80. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (ç) bendine göre başvurunun incelenmesinin sürdürülmesini haklı kılan bir sebebin olmadığı kanaatine varılması hâlinde başvurunun düşmesine karar verilebilir. Bununla birlikte İçtüzük'ün 80. maddesinin (2) numaralı fıkrası gereği Anayasa'nın uygulanması ve yorumlanması veya temel hakların kapsamının ve sınırlarının belirlenmesi ya da insan haklarına saygının gerekli kıldığı hâllerde başvurunun incelenmesine devam edilebileceği öngörülmüştür.

31. Başvuru tarihinden sonra ölen başvurucuların mirasçılarının makul bir süre içinde başvuruyu devam ettirme yönünde iradelerini Anayasa Mahkemesine bildirmemeleri hâlinde anılan İçtüzük hükümleri uyarınca başvurunun incelenmesinin sürdürülmesini haklı kılan bir sebebin olmadığı kanaatine varılabilir (İskender Kaya ve diğerleri, B. No: 2014/7674, 23/3/2017, §§ 18-21). Somut olayda başvurucu, başvuru tarihinden sonra 2/12/2017 tarihinde vefat etmiş ancak mirasçıları makul bir süre içinde başvuruya devam etme yönünde iradelerini bildirmemişlerdir. Anılan başvurucu yönünden başvurunun incelenmesine devam etmeyi gerekli kılan ve İçtüzük'ün 80. maddesinin (2) numaralı fıkrasında öngörülen nedenlerden biri de bulunmamaktadır.

32. Açıklanan gerekçelerle başvurunun düşmesine karar verilmesi gerekir.

V. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Başvurunun DÜŞMESİNE,

B. Yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde BIRAKILMASINA 12/9/2018 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.

I. KARAR KİMLİK BİLGİLERİ

Kararı Veren Birim İkinci Bölüm
Karar Türü (Başvuru Sonucu) Kabul Edilemezlik vd.
Künye
(Gökçen Aktulga [2.B.], B. No: 2015/879, 12/9/2018, § …)
   
Başvuru Adı GÖKÇEN AKTULGA
Başvuru No 2015/879
Başvuru Tarihi 14/1/2015
Karar Tarihi 12/9/2018

II. BAŞVURU KONUSU


Başvuru, kesinleşmiş menfi tespit kararına rağmen para cezasının kaldırılmaması, yargılamanın yenilenmesi isteğinin haksız olarak reddedilmesi, yargılamanın uzun sürmesi ve lehe verilen hükmün bekletici mesele yapılmaması nedenleriyle adil yargılanma hakkının ihlal edildiği iddialarına ilişkindir.

III. İNCELEME SONUÇLARI


Hak Müdahale İddiası Sonuç Giderim
Adil yargılanma hakkı (Medeni Hak ve Yükümlülükler) Kanun yolu şikâyeti (hukuk) Düşme
  • pdf
  • udf
  • word
  • whatsapp
  • yazdir
T.C. Anayasa Mahkemesi