I. BAŞVURUNUN KONUSU

1. Başvuru, kolluk görevlileri tarafından ayrımcı davranışlara maruz kalınmasına rağmen bu olaya yönelik yapılan soruşturmanın etkili yürütülmemesi nedeniyle maddi ve manevi varlığın korunması ve geliştirilmesi hakkıyla bağlantılı eşitlik ilkesinin ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

II. BAŞVURU SÜRECİ

2. Başvuru 17/6/2016 tarihinde yapılmıştır.

3. Başvuru, başvuru formu ve eklerinin idari yönden yapılan ön incelemesinden sonra Komisyona sunulmuştur.

4. Komisyonca başvurunun kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.

5. Bölüm Başkanı tarafından başvurunun kabul edilebilirlik ve esas incelemesinin birlikte yapılmasına karar verilmiştir.

6. Başvuru belgelerinin bir örneği bilgi için Adalet Bakanlığına (Bakanlık) gönderilmiştir. Bakanlık görüşünü bildirmiştir.

III. OLAY VE OLGULAR

7. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle ve Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) aracılığıyla erişilen bilgi ve belgeler çerçevesinde olaylar özetle şöyledir:

8. Kırmızı Şemsiye Cinsel Sağlık ve İnsan Hakları Derneği başkanı olan başvurucu, 1985 doğumlu olup Ankara'da yaşamaktadır.

9. 5/6/2015 tarihinde başvurucu; yalnız yaşadığı evine davet ettiği birkaç şahsın cinsel saldırısına uğradığını, telefonunun çalındığını ve para vermesi hâlinde telefonunu geri vereceklerini söyleyip yağmaya teşebbüs ettiklerini iddia ederek evinin yakınlarında bu şahıslarla birlikte para çekebileceği ATM ararken karşılaştığı kolluk görevlilerine bu kişileri şikâyet etmiştir.

10. Başvurucu anlatımına göre olaydan sorumlu olan kişilerle birlikte aynı araca bindirilerek karakola götürülmüş, şikâyeti alınmak üzere sabaha kadar şüphelilerle birlikte aynı yerde (odada) bekletilmiş, şikâyetinden vazgeçmesi için polis memurlarının bulunduğu ortamda defalarca şikâyetçi olduğu kişilerin hakaretine ve tehdidine maruz kalmıştır. Bir polis memuru, başvurucuya hitaben "Şu Lut kavmi de bir türlü bitmedi." diyerek başvurucunun kimliği üzerinden başvurucuyu ötekileştirmiş, ayrıca karakolda olduğu süre boyunca cinsiyeti -trans birey olması- nedeniyle kolluk görevlileri genel olarak kendisine "düşmanca" bir tavır göstermiş, şikâyetinden vazgeçmesi için telkinlerde bulunmuş, şüphelilerden yana tavır sergileyerek ayrımcılık yapmışlardır. Avukatıyla karakol dışında bankta oturduğu sırada yanlarına gelen bir polis memuru ise "Sen tecavüze uğramadın ki." diyerek başvurucunun şikâyet ettiği olayı önemsizleştirmeye çalışmıştır.

11. Başvurucu, şikâyeti sırasında kolluk görevlilerinin kendisine psikolojik şiddet uyguladığını iddia ederek görevlilerden şikâyetçi olmuştur. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı (Savcılık) tarafından yürütülen soruşturma kapsamında şüphelilerin kimlikleri tespit edilerek savunmaları alınmıştır. Şüpheli polisler, genel olarak üzerilerine atılı suçlamayı kabul etmemiş; başvurucunun cinsel saldırı ve yağma şikâyeti ile ilgili yasal işlemlerin yapıldığını, karakolda oldukları süre boyunca şüphelilerle başvurucunun görüştürülmediğini, tehdit ve hakaret eylemlerinin meydana gelmediğini savunmuşlardır. Savcılık ayrıca başvurucunun avukatının tanık olarak ifadesine başvurmuştur.

12. Savcılık, yapılan soruşturma sonunda 29/2/2016 tarihinde "şüpheli polis memurlarının üzerlerine atılı görevi kötüye kullanma suçunu işlediklerine dair müştekinin soyut iddiasından başka yeterli şüphe oluşturacak delil elde edilemediği, şüphelilerin müşteki iddiası doğrultusunda gerekli soruşturmayı yaparak evrak düzenledikleri ve bu soruşturmayla ilgili kamu davası açıldığı, ..., yapılan soruşturma neticesinde müştekiye karşı karakol içerisinde kötü muamele teşkil edecek herhangi bir eyleme de rastlanmadığı" gerekçesiyle polis memurları hakkında kovuşturma yapılmasına yer olmadığına karar vermiştir.

13. Savcılık kararına karşı başvurucu tarafından yapılan itiraz, Ankara 1. Sulh Ceza Hâkimliğinin 6/5/2016 tarihli kararıyla reddedilmiş; anılan karar başvurucuya 18/5/2016 tarihinde tebliğ edilmiştir.

14. Başvurucu 17/6/2016 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.

15. Başvurucu, avukatı vasıtasıyla 31/1/2020 tarihinde sunduğu dilekçesinde bireysel başvurusundan feragat ettiğini dile getirerek başvurusunun düşürülmesi talebinde bulunmuştur.

IV. İNCELEME VE GEREKÇE

16. Mahkemenin 23/6/2020 tarihinde yapmış olduğu toplantıda başvuru incelenip gereği düşünüldü:

A. Başvurucunun İddiaları ve Bakanlık Görüşü

17. Başvurucu, cinsel saldırı ve yağma mağduru olmasına rağmen kolluk işlemleri sırasında trans birey kimliği nedeniyle kolluk görevlileri tarafından kendisine ön yargılı davranıldığını ve küçümsendiğini, cinsel saldırı şüphelileri ile aynı odada tutularak tehdit ve hakarete maruz kalınmasına müsamaha gösterildiğini, polisler hakkında yaptığı şikâyetinin etkili şekilde soruşturulmayarak polislerin cezasız bırakıldığını, itirazı inceleyen Hâkimliğin ret kararının gerekçesiz olduğunu iddia etmiş; bu nedenlerle Anayasa'nın 17. ve 36. maddelerinde düzenlenen kötü muamele yasağı ile adil yargılanma haklarının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.

18. Bakanlık görüşünde Anayasa Mahkemesi içtihatları hatırlatılarak başvurucunun öncelikle tazminat yolunu tüketmesi gerektiği, ayrıca Savcılık soruşturmasının etkili olduğu belirtilmiştir.

19. Başvurucu, Bakanlık görüşüne karşı cevabında başvuru formunda dile getirdiği hususları tekrarlayarak ihlal kararı verilmesi talebini yinelemiştir.

B. Değerlendirme

20. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un "Kararlar" kenar başlıklı 50. maddesinin (5) numaralı fıkrası şöyledir:

"Davadan feragat hâlinde, düşme kararı verilir."

21. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün "Düşme kararı" kenar başlıklı 80. maddesinin (1) numaralı fıkrasının ilgili kısımları ve (2) numaralı fıkrası şöyledir:

"(1) Bölümler ya da komisyonlarca yargılamanın her aşamasında aşağıdaki hallerde düşme kararı verilebilir:

a) Başvurucunun davadan açıkça feragat etmesi

…

 (2) Bölümler ya da Komisyonlar; yukarıdaki fıkrada belirtilen nitelikteki bir başvuruyu, Anayasanın uygulanması ve yorumlanması veya temel hakların kapsamının ve sınırlarının belirlenmesi ya da insan haklarına saygının gerekli kıldığı hâllerde incelemeye devam edebilir."

22. Başvuru konusu olayda, başvurucunun 31/1/2020 tarihli dilekçesiyle bireysel başvurusundan feragat ettiği ve İçtüzük’ün 80. maddesinin (2) numaralı fıkrası kapsamında değerlendirilebilecek bir durumun söz konusu olmadığı anlaşıldığından başvuru hakkında düşme karar verilmesi gerekir.

23. Açıklanan gerekçelerle başvurunun kabul edilebilirlik şartları yönünden incelenmeksizin feragat nedeniyle düşmesine karar verilmesi gerekir.

V. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle,

A. Başvurunun feragat nedeniyle DÜŞMESİNE,

B. Yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde BIRAKILMASINA 23/6/2020 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.