TÜRKİYE CUMHURİYETİ
ANAYASA MAHKEMESİ
İKİNCİ BÖLÜM
KARAR
AHMET TUNAKARA VE TURGUT TUNAKARA BAŞVURUSU
(Başvuru Numarası: 2019/20480)
Karar Tarihi: 2/3/2022
Başkan
:
Kadir ÖZKAYA
Üyeler
Engin YILDIRIM
M. Emin KUZ
Basri BAĞCI
Kenan YAŞAR
Raportör
Ayhan KILIÇ
Başvurucular
1. Ahmet TUNAKARA
2. Turgut TUNAKARA
Başvurucular Vekili
Av. Hünkar DEMİRHAN ÇELİK
I. BAŞVURUNUN KONUSU
1. Başvuru; kamu kurum ve kuruluşları aleyhine verilmiş, ekonomik değere ilişkin ve icra edilebilir bir yargı kararının uzun süre icra edilmemesi nedeniyle mülkiyet hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.
II. BAŞVURU SÜRECİ
2. Başvuru 12/6/2019 tarihinde yapılmıştır. Komisyonca başvurunun kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.
3. Başvuru belgelerinin bir örneği bilgi için Adalet Bakanlığına gönderilmiştir.
III. OLAY VE OLGULAR
4. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle ilgili olaylar özetle şöyledir:
5. Başvurucular tarafından 7/2/2013 tarihinde İstanbul Anadolu 15. Asliye Hukuk Mahkemesinde (Mahkeme) Kartal Belediyesi (idare) aleyhine hukuki el atma nedeniyle açılan tazminat davasında 3/6/2014 ve 3/11/2015 tarihlerinde verilen kararların bozulmasından sonra 1/2/2018 tarihinde verilen kararla 122.896 TL tazminatın dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte idareden alınarak başvuruculara ödenmesine hükmedilmiştir. İdarenin temyiz istemi üzerine mahkeme kararı Yargıtay 5. Hukuk Dairesinin 20/12/2018 tarihli kararıyla onanmıştır.
6. Başvurucular tarafından Mahkemenin 3/6/2014 tarihli kararı ile lehlerine hükmedilen alacağın tahsili için İstanbul Anadolu 16. İcra Dairesinin (İcra Dairesi) E.2015/23229 sıra sayısına kayden icra takibi başlatılmıştır. İdarece ödeme yapıldığına dair bir bilgi icra dosyasına -bireysel başvuru incelemesinin yapıldığı tarih itibarıyla- yansımamıştır.
IV. İNCELEME VE GEREKÇE
7. Anayasa Mahkemesinin 2/3/2022 tarihinde yapmış olduğu toplantıda başvuru incelenip gereği düşünüldü:
A. Başvurucuların İddiaları
8. Başvurucular; ilgili idare aleyhine verilmiş, ekonomik değere ilişkin ve icra edilebilir yargı kararının uzun süre icra edilmemesi nedeniyle mülkiyet hakkının ve kararların icrası hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.
B. Değerlendirme
9. Anayasa Mahkemesi, olayların başvurucu tarafından yapılan hukuki nitelendirmesi ile bağlı olmayıp olay ve olguların hukuki tavsifini kendisi takdir eder (Tahir Canan, B. No: 2012/969, 18/9/2013, § 16). Başvurucular kararların icrası hakkının da ihlal edildiğini ileri sürmüş ise de başvurunun bir bütün olarak mülkiyet hakkı kapsamında incelenmesi uygun görülmüştür.
1. Kabul Edilebilirlik Yönünden
10. Açıkça dayanaktan yoksun olmadığı ve kabul edilemezliğine karar verilmesini gerektirecek başka bir neden de bulunmadığı anlaşılan mülkiyet hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın kabul edilebilir olduğuna karar verilmesi gerekir.
2. Esas Yönünden
11. Mahkeme kararına dayanan icra edilebilir bir alacak mülkiyet hakkı kapsamında korunan ekonomik bir değer ifade eder. Kamu kurum ve kuruluşları aleyhine hükmedilmiş böyle bir alacağın hiç ödenmemesi ya da ödenmesinin uzun sürmesi suretiyle oluşan belirsizlik, mülkiyet hakkının ihlaline neden olur (Kenan Yıldırım ve Turan Yıldırım, B. No: 2013/711, 3/4/2014, §§ 55-75).
12. Anılan ilkeler ve Anayasa Mahkemesinin benzer başvurularda verdiği kararlar dikkate alındığında somut olayda yukarıda belirtilen nitelikteki yargı kararının yaklaşık 3 yıldır icra edilmemiş olması nedeniyle mülkiyet hakkının ihlal edildiği sonucuna varmak gerekir.
13. Açıklanan gerekçelerle Anayasa'nın 35. maddesinde güvence altına alınan mülkiyet hakkının ihlal edildiğine karar verilmesi gerekir.
3. 6216 Sayılı Kanun'un 50. Maddesi Yönünden
14. İhlal tespitiyle giderilemeyecek olan manevi zararları karşılığında başvuruculara müştereken net 16.200 TL manevi tazminat ödenmesine karar verilmesi gerekir.
V. HÜKÜM
Açıklanan gerekçelerle;
A. Mülkiyet hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın KABUL EDİLEBİLİR OLDUĞUNA,
B. Anayasa'nın 35. maddesinde güvence altına alınan mülkiyet hakkının İHLAL EDİLDİĞİNE,
C. Başvuruculara net 16.200 TL manevi tazminatın MÜŞTEREKEN ÖDENMESİNE,
D. 364,60 TL harç ve 4.500 TL vekâlet ücretinden oluşan toplam 4.864,60 TL yargılama giderinin başvuruculara MÜŞTEREKEN ÖDENMESİNE,
E. Ödemelerin, kararın tebliğini takiben başvurucuların Hazine ve Maliye Bakanlığına başvuru tarihinden itibaren dört ay içinde yapılmasına, ödemede gecikme olması hâlinde bu sürenin sona erdiği tarihten ödeme tarihine kadar geçen süre için yasal FAİZ UYGULANMASINA,
F. Kararın bir örneğinin gereği için Kartal Belediyesine GÖNDERİLMESİNE,
G. Kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına GÖNDERİLMESİNE 2/3/2022 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.