GİZLİLİK TALEBİ KABUL

I. BAŞVURUNUN ÖZETİ

1. Başvuru, başvurucu hakkında adli kovuşturma bulunduğu gerekçesiyle başvurucunun bilirkişi listesinden isminin çıkarılması nedeniyle özel hayata saygı hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

2. Başvurucu, Antalya Bilirkişilik Bölge Kurulu Başkanlığı (Kurul) bünyesinde bilirkişi olarak görev yapmaktayken 23/5/2018 tarihli kararla bilirkişilik listesinden çıkarılmıştır. Kararda başvurucu hakkında Fetullahçı Terör Örgütü/Paralel Devlet Yapılanmasına (FETÖ/PDY) yardım etme suçundan kovuşturmanın devam ettiği dikkate alınarak başvurucunun 3/11/2016 tarihli ve 6754 sayılı Bilirkişilik Kanunu'nun 10. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b) bendi ile 13. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a) bendi uyarınca bilirkişi sicilinden ve listesinden çıkarılması gerektiği belirtilmiştir.

3. Başvurucu, Kurul kararına karşı hakkında kesinleşmiş bir mahkûmiyet kararı olmadığını ve masumiyet karinesinin ihlal edildiğini belirterek itirazda bulunmuştur. Başvurucunun itirazı, hakkında devam eden ceza kovuşturması gerekçe gösterilerek 4/7/2018 tarihli Kurul kararıyla reddedilmiştir. Başvurucu, bu karara karşı Antalya 2. İdare Mahkemesinde (Mahkeme) iptal davası açmıştır.

4. Mahkeme 24/1/2019 tarihli kararı ile davanın reddine karar vermiştir. Kararda başvurucu hakkındaki ceza kovuşturmasının devam ettiğini, terör örgütleriyle iltisaklı veya irtibatlı olmamak şartının bilirkişiliğe kabul şartları arasında sayıldığını, başvurucunun Bank Asya hesap hareketleri de gözönüne alınarak işlemin hukuka uygun olduğunu belirtmiştir.

5. Başvurucu, Mahkemenin kararına karşı istinaf kanun yoluna başvurmuştur. Konya Bölge İdare Mahkemesi 5. İdari Dava Dairesinin 22/5/2019 tarihli kararı ile istinaf başvurusunun reddine karar vermiştir.

6. Başvurucu hakkındaki ceza kovuşturması sonucunda verilen beraat kararı 29/5/2019 tarihinde kesinleşmiştir.

7. Başvurucu, nihai hükmü 17/6/2019 tarihinde öğrendikten sonra 12/7/2019 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.

8. Başvurunun kabul edilebilirlik ve esas incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.

II. DEĞERLENDİRME

9. Başvurucu; Mahkemenin, ceza yargılamasının bekletici mesele yapılması talebini dikkate almadığını, terör örgütleriyle ilgisinin olmadığını, beraat kararı verilmesine rağmen bilirkişi listesinden çıkarılma kararının geri alınmaması nedeniyle sosyal çevre ve toplum nezdinde suçlu olarak görünmesine yol açtığını, masumiyet karinesinin ihlal edildiğini ileri sürmüştür.

10. Adalet Bakanlığı görüşünde; yargı makamlarının vardıkları sonucu somut gerekçelerle açıkladıkları belirtilmiştir. Başvurucu, Bakanlığın görüşüne karşı mahkemelerin herhangi bir terör örgütü ile irtibatını gösteren somut açıklamaya yer vermediğini beyan etmiştir.

11. Başvurucunun iddialarının bilirkişi listesinden kaydının silinmesine ilişkin tesis edilen işleme karşı açılan iptal davasının reddedilmesine, dolayısıyla bilirkişilik faaliyetinin engellenmesine ilişkin olduğu görülmektedir. Kişilerin mesleki hayatlarının onların özel hayatlarıyla sıkı ilişkisinin olduğu ve meslek hayatına yönelik müdahalelerde özel hayata saygı hakkının gündeme geldiği yadsınamaz. Bununla birlikte öncelikle bu tür müdahalelerin hangi durumlarda özel hayata saygı hakkı kapsamında incelenmeye uygun olduğu veya başvuru konusu edilen uyuşmazlıkların hangilerinin bu bağlamda uygulanabilir kabul edileceği hususlarında belirlenen ölçütler dikkate alınarak değerlendirmeler yapılması gerekmektedir (Tamer Mahmutoğlu [GK], B. No: 2017/38953, 23/7/2020, § 82).

12. Anayasa Mahkemesi, önceki birçok kararında, özel hayata ilişkin herhangi bir nedene dayanılmaksızın mesleki hayata yönelen müdahalelerin özel hayata saygı hakkı kapsamında değerlendirilebilmesi gerekli olan koşulların neler olduğuna ilişkin detaylı değerlendirmelerde bulunmuştur (Tamer Mahmutoğlu, §§ 84-90; C.A. (3) [GK], B. No: 2018/10286, 2/7/2020, §§ 97-101; Ayla Demir İşat [GK], B. No: 2018/24245, 8/10/2020, §§ 106-110). Başvurucunun bilirkişi listesinden çıkarılma kararının özel hayata saygı hakkının otomatik olarak uygulanabilirliğini sağlamamakla birlikte mevcut başvurudaki müdahalenin başvurucunun mesleki faaliyetlerinin aksamasına, sosyal çevresiyle olan ilişkilerine ve itibarına olumsuz şekilde etki ettiği, bu etkinin ciddi olduğu ve belirli bir ağırlık düzeyine ulaştığı değerlendirildiğinden başvuru, özel hayata saygı hakkı yönünden uygulanabilir bulunmuş ve bu kapsamda incelenmiştir.

13. Açıkça dayanaktan yoksun olmadığı ve kabul edilemezliğine karar verilmesini gerektirecek başka bir neden de bulunmadığı anlaşılan özel hayata saygı hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın kabul edilebilir olduğuna karar verilmesi gerekir.

14. Başvurucu hakkındaki ceza soruşturmasında Bank Asya hesap hareketlerine dair rutinin dışına çıkılıp çıkılmadığına ilişkin bilirkişi raporu alındığı, bilirkişilik mesleğinin önemi ve tarafsızlık gerekliliği gözetilerek başvurucu hakkındaki güveni zedeleyecek nitelikte şüphe oluştuğu şeklindeki Mahkeme kabulünün bariz takdir hatası içermediği, ayrıca idari işlemin başvurucunun asıl mesleğine ilişkin bir yasak içermediği, beraat kararı verilmesi hâlinde tekrar bilirkişilik siciline yazılmaya engel bir durum olduğuna dair bir iddianın bulunmadığı ve bilirkişilik mesleğinin önemi gözetildiğinde başvuru konusu olayda özel hayata saygı hakkı yönünden bir ihlalin olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

15. Açıklanan gerekçelerle Anayasa'nın 20. maddesinde güvence altına alınan özel hayata saygı hakkının ihlal edilmediğine karar verilmesi gerekir.

III. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Kamuya açık belgelerde başvurucunun kimliğinin gizli tutulması talebinin KABULÜNE,

B. Özel hayata saygı hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın KABUL EDİLEBİLİR OLDUĞUNA,

C. Anayasa’nın 20. maddesinde güvence altına alınan özel hayata saygı hakkının İHLAL EDİLMEDİĞİNE,

D. Yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde BIRAKILMASINA,

E. Kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına GÖNDERİLMESİNE 20/11/2024 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.