I. BAŞVURUNUN ÖZETİ

1. Başvuru, emekli ikramiyesi ödenmesi için yapılan başvurunun reddine ilişkin işlemin iptali talebiyle açılan davada hakkaniyete uygun karar verilmemesi nedeniyle adil yargılanma hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

2. Başvurucu 4/7/1984 ile 8/3/2007 tarihleri arasında 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu'na tabi olarak PTT Başmüdürlüğünde memur olarak çalışmıştır. Başvurucunun sözleşmesi, uyuşturucu madde bulundurmak ve satmak suçundan mahkûmiyetine karar verildiği gerekçesiyle PTT Başmüdürlüğü Yüksek Disiplin Kurulunun 8/3/2007 tarihli kararıyla feshedilmiş ve görevine son verilmiştir.

3. Başvurucunun uyuşturucu madde bulundurmak ve satmak suçundan mahkûmiyetine dair İstanbul Anadolu 1. Ağır Ceza Mahkemesinin hükmü temyiz edilmeden kesinleşmiştir.

4. Başvurucu, PTT Başmüdürlüğünden sonra farklı kanunlara tabi olarak çalışmış ve hizmet birleştirmesi yaparak emekli olmuştur. Başvurucunun sözleşmesinin feshine kadar geçen sözleşmeli çalışması olan toplam 11 yıl 8 ay 15 gün hizmeti ve daha sonra farklı kanunlara tabi çalışmalarından olan 9 ay 18 gün hizmeti birleştirilerek toplam 12 yıl 6 ay 3 gün hizmeti esas alınarak kendisine 1/12/2017 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı bağlanmıştır.

5. Başvurucunun 5434 sayılı Kanun kapsamında PTT Başmüdürlüğünde çalıştığı döneme ilişkin olarak tarafına emekli ikramiyesi ödenmesi için Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) yaptığı başvuru 12/7/2018 tarihli işlemle reddedilmiştir.

6. Başvurucu anılan işlemin iptali ve emeklilik ikramiyesinin yasal faizi ile birlikte ödenmesi talebiyle Ankara 15. İdare Mahkemesinde (İdare Mahkemesi) dava açmıştır. İdare Mahkemesi 21/11/2018 tarihinde davanın reddine karar vermiştir. Kararın gerekçesinde; başvurucunun Emekli Sandığına tabi görevinin 25/8/1971 tarihli ve 1475 sayılı İş Kanunu'nun 14. maddesinde belirtilen kıdem tazminatına hak kazanma şartlarına uygun olarak sona ermediği, geçirdiği bir soruşturma nedeniyle görevine son verildiği, bu sebeple emekli ikramiyesi ödenmemesine dair tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı belirtilmiştir.

7. Başvurucunun istinaf talebi Ankara Bölge İdare Mahkemesi 11. İdari Dava Dairesinin 26/2/2020 tarihli kararıyla kesin olarak reddedilmiştir.

8. Nihai karar 19/5/2020 tarihinde başvurucuya tebliğ edilmiştir. Başvurucu 20/5/2020 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.

9. Başvurunun kabul edilebilirlik ve esas incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.

II. DEĞERLENDİRME

10. Başvurucu; uyuşmazlığın açıkça hatalı yorumlandığını, İdare Mahkemesince yeterli inceleme yapılmadığını ve kıdem tazminatının kazanılmış hakkı olduğunu belirterek adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.

11. Adalet Bakanlığı (Bakanlık) görüşünde; başvurucu tarafından ileri sürülen iddiaların mahkemelerce delillerin değerlendirilmesine ve hukuk kurallarının yorumlanmasına ilişkin olduğu, buna göre mahkeme kararlarında bariz takdir hatası veya açık bir keyfîlik oluşturan hususun da bulunmadığı ve ihlal iddialarının kanun yolu şikâyeti niteliğinde olduğu ileri sürülmüştür. Başvurucu, Bakanlık görüşüne karşı beyanda bulunmamıştır.

12. Anayasa’nın 148. maddesinin dördüncü fıkrasında kanun yolunda gözetilmesi gereken hususlara ilişkin şikâyetlerin bireysel başvuruda incelenemeyeceği belirtilmiştir. Bu kapsamda ilke olarak mahkemeler önünde dava konusu yapılmış maddi olay ve olguların kanıtlanması, delillerin değerlendirilmesi, hukuk kurallarının yorumlanması ve uygulanması ile uyuşmazlıkla ilgili varılan sonucun adil olup olmaması bireysel başvuru konusu olamaz. Ancak bireysel başvuru kapsamındaki hak ve özgürlüklere müdahale teşkil eden, bariz takdir hatası veya açık bir keyfîlik içeren tespit ve sonuçlar bu kapsamda değildir (Ahmet Sağlam, B. No: 2013/3351, 18/9/2013, § 42).

13. 5434 sayılı Kanun'un 89. maddesinin birinci fıkrasında; 5434 sayılı Kanun ve/veya 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun geçici 4. maddesi kapsamındaki görevlerinin sona erdiği tarih itibarıyla söz konusu hizmet süreleri tek başına 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre emekli aylığı bağlanacak olanlar için öngörülen emekli aylığına özgü hizmet süresi şartını karşılayanlara, 1475 sayılı Kanun'un 14. maddesinde belirtilen kıdem tazminatına hak kazanma şartlarına bakılmaksızın emekli ikramiyesi ödenmesi gerektiği öngörülmüştür. Diğer bir deyişle hizmet birleştirmesi yapmaksızın emekliye ayrılanlara memuriyet görevlerinden ayrıldıkları tarih itibarıyla 5434 sayılı Kanun ve/veya 5510 sayılı Kanun'un geçici 4. maddesi kapsamındaki hizmet süreleri toplamı tek başına 5434 sayılı Kanun kapsamında emekli aylığı bağlanması için gerekli olan kadın ise 20, erkek ise 25 yıl ve üzerinde olanlara emekli ikramiyesi ödenmesi gerekmektedir.

14. Başvurucu gibi hizmet birleştirmesi yapmak suretiyle emekli olanlara, 5434 sayılı Kanun'un 89. maddesinin ikinci fıkrasına göre emekli ikramiyesi ödeneceği düzenlenmiştir. Anılan maddenin ikinci fıkrasında, birinci fıkradan farklı olarak gerekli olan hizmet süresinin yanında ayrıca hizmet birleştirmesi yapılanlar yönünden 5434 sayılı Kanun'a tabi çalışmanın 1475 sayılı Kanun'un 14. maddesinde belirtilen kıdem tazminatına hak kazanma şartlarına uygun olarak sona ermiş olması gerektiği belirtilmiştir.

15. Başvuru konusu olayda, başvurucunun Emekli Sandığına tabi olarak çalıştığı PTT ile olan sözleşmesi, ceza soruşturması nedeniyle feshedilmiş ve görevin 1475 sayılı Kanun'un 14. maddesinde belirtilen kıdem tazminatına hak kazanma şartlarına uygun olarak sona ermediği değerlendirilerek emekli ikramiyesi ödenmesi talebi reddedilmiştir.

16. Somut olayda başvurucunun Emekli Sandığına tabi görevinin hakkındaki ceza mahkûmiyeti sebebiyle sona erdirildiği görülmektedir. Başvurucu söz konusu fesih işlemine karşı dava açtığına ve yargı kararıyla bu işlemin ortadan kalktığına dair bir iddiada bulunmamıştır. Bu bağlamda Mahkemenin başvurucunun emekli ikramiyesinden yararlanıp yararlanamayacağı noktasında kriter olarak hakkındaki mahkumiyeti gözettiği görülmekte olup Mahkemenin bu hukuki değerlendirmesinde bariz takdir hatası veya keyfîlik bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

17. Bu itibarla başvuru konusu olayda başvurucunun ileri sürdüğü iddiaların yargılama mercilerince delillerin değerlendirilmesine ve hukuk kurallarının yorumlanmasına ilişkin olduğu, başvurucunun iddialarını ve itirazlarını ileri sürme imkânından yoksun bırakılmadığı, mahkeme kararında bariz takdir hatası veya keyfîlik oluşturan bir durumun da bulunmadığı dikkate alındığında ihlal iddialarının kanun yolu şikâyeti niteliğinde olduğu anlaşılmıştır.

18. Açıklanan gerekçelerle başvurunun açıkça dayanaktan yoksun olması nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.

III. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Adil yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın açıkça dayanaktan yoksun olması nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA,

B. Yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde BIRAKILMASINA 27/5/2025 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.