I. BAŞVURUNUN ÖZETİ

1. Başvuru, toplantı ve gösteri yürüyüşü sırasında meydana gelen terör saldırısı nedeniyle yaşam, adil yargılanma ve mülkiyet haklarının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

2. Ankara'da çeşitli sivil toplum örgütleri tarafından organize edilen 10/10/2015 tarihli toplantı ve gösteri yürüyüşü sırasında gerçekleşen (kamuoyunda Ankara Gar patlaması olarak bilinen) bombalı terör saldırısı sonucu 100'den fazla kişi hayatını kaybetmiş ve çok sayıda kişi yaralanmıştır (söz konusu saldırı ilgili olarak İçişleri Bakanlığının yaptırdığı ön incelemeyle ilgili süreç, bu süreç sonundan düzenlenen soruşturma raporu ve Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yapılan diğer işlemlere ilişkin tüm izahatlar için bkz. Hasan Kılıç, B. No: 2018/22085, 27/1/2021, §§ 11-15).

3. Olay yerinde olduğunu ileri süren ve fiziken yaralanmayan ancak 14/10/2015 ile 17/10/2015 tarihleri arasında travma sonrası stres bozukluğu tanısıyla iş göremezlik raporu aldığı anlaşılan başvurucu, terör saldırısının gerçekleşeceği yönünde istihbarat bilgisine sahip olunmasına rağmen gerekli önlemlerin alınmaması nedeniyle kamu makamlarının ağır kusurlu olduklarını ileri sürerek ruhsal travmadan kaynaklı uğradığı manevi zararın tazmini için Ankara 14. İdare Mahkemesi (Mahkeme) nezdinde tam yargı davası açmıştır.

4. Mahkeme 23/5/2019 tarihli kararında özetle patlama sonucu ölüme, yaralanmalara tanık olmanın tek başına tazmin sorumluluğu doğurmayacağı, aksi düşüncenin tazminat sorumluluğun alanını amacı dışında genişleteceği gerekçesine yer vererek davayı reddetmiştir. Başvurucunun istinaf talebi Ankara Bölge İdare Mahkemesi 10. İdari Dava Dairesi tarafından 17/10/2019 tarihinde kararın usul ve hukuka uygun olduğu belirtilerek reddedilmiştir. Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) evrak işlem kütüğü kayıtlarının incelenmesi neticesinde başvurucu vekilinin nihai kararı UYAP'tan (avukat portal uygulaması) 8/12/2019 tarihinde saat 13.27'de okuduğu görülmüştür.

5. Başvurucu, nihai kararın 10/12/2019 tarihinde tebliğ edildiğini belirterek 9/1/2020 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.

6. Komisyonca başvuruların kabul edilebilirlik ve esas incelemelerinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.

II. DEĞERLENDİRME

7. Başvurucu özetle gerçekleşen terör eylemine dair riskten haberdar olan kamu makamlarının saldırıyı önlemek ve mitingin sağlıklı bir şekilde gerçekleşmesini sağlamak için gerekli önlemleri almadıklarını, idarenin ağır hizmet kusuru bulunduğunu belirterek yaşam hakkı, adil yargılanma hakkı, toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkı başta olmak üzere anayasal haklarının ihlal edildiğini ileri sürmüştür. Adalet Bakanlığı (Bakanlık) görüşünde öncelikle olaya ilişkin detaylı açıklamada bulunularak yargısal içtihat aktarılmış, yargı makamlarının ulaştığı sonuçtan ayrılmayı gerektiren bir durum olmadığı belirtilmiştir. Başvurucu, Bakanlık görüşüne cevabında başvuru formundaki iddialarını yinelemiştir.

8. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un 45. maddesinin (2) numaralı fıkrası gereğince bireysel başvuru da bulunulabilmesi için olağan kanun yollarının tüketilmesi gerekir. 6216 sayılı Kanun'un 47. maddesinin (5) numaralı fıkrası ile Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün 64. maddesinin (1) numaralı fıkrası uyarınca da bireysel başvurular, başvuru yollarının tüketildiği tarihten, başvuru yolu öngörülmemiş ise ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren otuz gün içinde yapılmalıdır. Otuz günlük süre kuralı bireysel başvurunun ön şartlarından biri olup bu sürenin başlangıç tarihinin tespitinde kanun hükmü gereği öğrenme tarihi esas alınır. Nihai kararın gerekçesinin tebliği öğrenme şekillerinden biri olmakla birlikte başka yollardan da öğrenmenin mümkün olduğu açıktır. Bu bağlamda kullanıcıların UYAP üzerinden yaptıkları işlemlerin (doküman oluşturma, düzenleme, imzalama, açma, okuma ve yazdırma vb.) kayıt altına alındığı evrak işlem kütüğünün Anayasa Mahkemesi tarafından incelenmesi sonucu öğrenme tarihinin tespiti mümkündür. Bu gibi hâllerde nihai kararın açılarak okunduğuna ilişkin bir işlemin tespiti durumunda bireysel başvuru süresinin ilgilinin evrakı okuma tarihinden itibaren başlatılması gerekmektedir (özetlenen ilkeler için bkz. A. C. ve diğerleri [GK], B. No: 2013/1827, 25/2/2016, Hüseyin Aşkan, B. No: 2017/15649, 21/7/2020).

9. Başvurucu vekilinin istinaf talebinin reddine ilişkin nihai hükmü 8/12/2019 tarihinde saat 13.27'de UYAP'tan (avukat portal uygulaması) açarak okuduğu evrak işlem kütüğünden tespit edilmiştir. Bir başka ifadeyle başvurucu vekili, nihai kararı 8/12/2019 tarihi itibarıyla öğrenmiştir. Buna göre 9/12/2019 tarihinde işlemeye başlayan ve 7/1/2020 tarihinde sona eren otuz günlük yasal bireysel başvuru süresinin geçirilmesi suretiyle 9/1/2020 tarihinde yapılan başvurunun süresinde olmadığı açıktır.

10. Açıklanan gerekçelerle başvurunun süre aşımı nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.

III. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Başvurunun süre aşımı nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA,

B. Yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde BIRAKILMASINA 5/9/2023 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.