TÜRKİYE CUMHURİYETİ
ANAYASA MAHKEMESİ
İKİNCİ BÖLÜM
KARAR
ABDULLAH ÖNER BAŞVURUSU
(Başvuru Numarası: 2020/27377)
Karar Tarihi: 12/3/2025
Başkan
:
Basri BAĞCI
Üyeler
Engin YILDIRIM
Rıdvan GÜLEÇ
Kenan YAŞAR
Ömer ÇINAR
Raportör
Cafiye Ece YALIM
Başvurucu
Abdullah ÖNER
Vekili
Av. Abdulselam KAVŞUT
I. BAŞVURUNUN ÖZETİ
1. Başvuru, 17/7/2004 tarihli ve 5233 sayılı Terör ve Terörle Mücadeleden Doğan Zararların Karşılanması Hakkında Kanun kapsamında yapılan başvurunun uzun zamandır sonuçlandırılmaması nedeniyle adil yargılanma hakkı kapsamındaki makul sürede yargılanma hakkının ve mülkiyet hakkının ihlal edildiği iddialarına ilişkindir.
2. Başvurucu, Şırnak'ın Güçlükonak ilçesi Ağaçyurdu Köyünde ikamet etmekteyken yerleşim yerinde yaşanan terör olayları nedeniyle 1993 yılında yerleşim yerini terk etmek zorunda kaldığını belirterek 2004 yılında 5233 sayılı Kanun kapsamına giren zararlarının karşılanması talebiyle Şırnak Valiliği Zarar Tespit Komisyonuna (Komisyon) başvurmuştur.
3. Başvurucu, bireysel başvuru tarihi itibarıyla başvurusunun Komisyon aşamasında derdest olup sonuçlandırılmadığını belirterek bireysel başvuruda bulunmuştur.
4. Başvuru 26/8/2020 tarihinde yapılmıştır. Başvurunun kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.
II. DEĞERLENDİRME
5. Başvurucu; yirmi yıl köyden ayrı kaldıktan sonra tekrar dönebildiklerini, altı yılı aşkın bir süredir Ağaçyurdu Köyünde yaşamaya devam ettiklerini, 2004-2008 dönemi arasında Komisyona yapılan başvuruların çoğunun sonuçlandırıldığı hâlde Ağaçyurdu Köyüne ilişkin başvuruların sonuçlandırılmadığını, 2012 yılından itibaren güvenlik sorununun bulunmaması nedeniyle köylerine dönüp yaşamaya başladıklarını ancak Komisyonca güvenlik sorunu nedeniyle keşif yapılamadığının belirtildiğini, başvurusunun uzun zamandır karara bağlanmamış olması nedeniyle makul sürede yargılanma hakkının ve mülkiyet hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.
6. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un 49. maddesinin (7) numaralı fıkrası şöyledir:
"Bireysel başvuruların incelenmesinde, bu Kanun ve İçtüzükte hüküm bulunmayan hâllerde ilgili usul kanunlarının bireysel başvurunun niteliğine uygun hükümleri uygulanır."
7. 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 114. maddesinin (1) numaralı fıkrasının ilgili kısmı şöyledir:
"Dava şartları şunlardır:
…
ı) Aynı davanın, daha önceden açılmış ve hâlen görülmekte olmaması.
i) Aynı davanın, daha önceden kesin hükme bağlanmamış olması."
8. 6100 sayılı Kanun'un 115. maddesinin (2) numaralı fıkrası şöyledir:
"Mahkeme, dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar verir. Ancak, dava şartı noksanlığının giderilmesi mümkün ise bunun tamamlanması için kesin süre verir. Bu süre içinde dava şartı noksanlığı giderilmemişse davayı dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddeder."
9. Buna göre bireysel başvuruların incelenmesinde, 6216 sayılı Kanun ve Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nde hüküm bulunmayan hâllerde ilgili usul kanunlarının bireysel başvurunun niteliğine uygun hükümleri uygulanacaktır. Bireysel başvuruya ilişkin anılan mevzuatta mükerrer başvuru düzenlenmemiştir. Dolayısıyla aynı başvurucunun aynı nedenle birden fazla bireysel başvuruda bulunması durumunda başvurunun 6100 sayılı Kanun'un dava şartlarına ilişkin yukarıda belirtilen hükümleri kıyasen uygulanmak suretiyle reddedilmesi gerekir.
10. Başvurucu aynı ihlal iddialarıyla daha önce de bireysel başvuru yapmıştır. Başvurucunun aynı ihlal iddialarını ileri sürdüğü 2020/26558 numaralı bireysel başvuru dosyası 21/9/2020 tarihinde 2020/25240 numaralı başvuru dosyası ile birleştirilmiş, anılan dosya ise 23/12/2021 tarihinde 2018/35241 numaralı dosya ile birleştirilmiştir. İkinci Bölüm tarafından verilen 29/12/2021 tarihli ve 2018/35241 başvuru numaralı karar ile adil yargılanma hakkı kapsamındaki makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın kabul edilebilir olduğuna ve makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine, diğer ihlal iddialarının ise kabul edilebilirlik kriterlerini karşılamaması nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilerek başvurunun sonuçlandırıldığı anlaşılmıştır.
11. Açıklanan gerekçelerle başvurunun mükerrer başvuru niteliğinde olması nedeniyle reddine karar verilmesi gerekir.
III. HÜKÜM
Açıklanan gerekçelerle;
A. Başvurunun mükerrer başvuru olması nedeniyle REDDİNE,
B. Yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde BIRAKILMASINA 12/3/2025 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.