I. BAŞVURUNUN ÖZETİ

1. Başvuru; ceza ehliyet olmamasına rağmen mahkûmiyet kararı verilmesi nedeniyle adil yargılanma hakkının ihlal edildiği iddialarına ilişkindir.

2. Başvurucunun, Adli Tıp Kurumu 4. İhtisas Kurulunun 27/10/2014 tarihli raporuna göre cezai ehliyetinin tam olduğunun tespit edilmesinden sonra uyuşturucu madde ticareti yapma suçundan (2/2/2014 tarihli eylem) Sivas Cumhuriyet Başsavcılığınca hakkında kamu davası açılmıştır.

3. Sivas 2. Ağır Ceza Mahkemesinde yapılan yargılamada 27/1/2015 tarihli duruşmada başvurucu “Adli Tıp kurumu beni tanımaktadır, ben ilaç kullanıyorum, bu kullandığım ilaçları da bilmektedir, olay günü iki ilaç aldım, üzerine de esrar içtim, Ankara'ya uçakla gittiğimde sıkıntı yaşıyorum, bu nedenle arabayla gitmekteydim, uyuşturucu madde ticareti yapmayı bilmem, ben devletten özürlü maaşı alıyorum, devlet hem benim özürlü olduğumu kabul ediyor, hem de hakkımda rapor vermiyor ben bunu kabul etmiyorum.” şeklinde beyanda bulunmuştur.

4. Duruşma Tutanağı'na göre başvurucunun sürekli bağırarak konuştuğunun görülmesi üzerine başvurucudan sakin olması istenmiş; başvurucu, kafasını duvara vurarak kendisine zarar vermeye başlamış; sakinleştirilmek üzere Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi (SEGBİS) odasından çıkarılmıştır.

5. 17/3/2015 tarihli duruşmada zorunlu müdafi yaptığı savunmada ceza ehliyetinin tam olduğu yönünde rapor varsa da başvurucunun rahatsız olduğunun dosyadan da anlaşılacağını belirtmiştir.

6. Yargılama sonucunda Sivas 2. Ağır Ceza Mahkemesi başvurucunun uyuşturucu madde ticareti yapma suçundan 4 yıl 2 ay hapis ve 80 TL adli para cezalarıyla cezalandırılmasına karar vermiştir.

7. Başvurucunun müdafii 27/4/2015 tarihli temyiz dilekçesinde, başvurucunun ceza ehliyetinin tam olduğu yönünde rapor varsa da rahatsızlığının yapılan yargılama esnasındaki davranışlarından da anlaşılabileceğini belirtmiştir.

8. Yargıtay 20. Ceza Dairesi 17/6/2020 tarihinde mahkûmiyet kararını onamıştır.

9. Başvurucu 9/9/2020 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.

10. Komisyonca, başvurunun kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.

II. DEĞERLENDİRME

11. Başvurucu, işlediği suçun anlam ve sonuçlarını anlayamayacak düzeyde akıl hastalığı olduğuna dair2010 tarihli Elâzığ Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesinin raporu olduğunu, bu raporun Adli Tıp Kurumunun aksi yönde düzenlediği raporla çeliştiğini, Adli Tıp Kurumu Kanunu gereğince bu çelişkininAdli Tıp Kurumu Genel Kurulundan rapor alınarak giderilmesi gerektiğini, bu doğrultuda hüküm kurulması gerekirken eksik araştırma ile cezalandırıldığını belirterek suç ve cezaların kanuniliği ilkesi ile adli yargılanma hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür. Adalet Bakanlığı (Bakanlık) görüşünde, değerlendirme yapılırken konuya ilişkin içtihadın ve somut olayın özelliklerinin dikkate alınması gerektiği belirtilmiştir. Başvurucu, Bakanlık görüşüne karşı cevabında başvuru formunda yer alan iddialarını yinelemiştir.

12. Bireysel başvuru yolunun ikincil niteliği gereği, Anayasa Mahkemesine başvuruda bulunulabilmesi için öncelikle olağan kanun yollarının tüketilmesi zorunludur. Başvurucunun bireysel başvuru konusu şikâyetini öncelikle ve süresinde yetkili idari ve yargısal mercilere usulüne uygun olarak iletmesi, bu konuda sahip olduğu bilgi ve delilleri zamanında bu makamlara sunması, bu süreçte dava ve başvurusunu takip etmek için gerekli özeni göstermiş olması gerekir (İsmail Buğra İşlek, B. No: 2013/1177, 26/3/2013, § 17).

13. Bireysel başvuruda bulunmadan önce, yetkili idari ve yargısal makamlara süresi içinde ve usulüne uygun şekilde gerekli özeni göstererek başvuruda bulunulması ve bu çerçevede olağan iç hukuk yollarının tüketilmesi gereklidir, ancak bu yeterli değildir. Söz konusu hukuk yollarında bireysel başvuruya konu olan hak ihlali iddialarının açıkça veya özü itibarıyla dile getirilmiş olması gerekmektedir. Derece mahkemeleri ihlal iddiasından haberdar olabilmeli ve bunu giderebilmelidirler. İhlal iddiası, özü itibarıyla da olsa ilk kez bireysel başvuru sırasında dile getirilmiş olmamalıdır. Bireysel başvuruda ileri sürülen tüm iddiaların öncelikle olağan başvuru yollarında ileri sürülmesi ve derece mahkemelerinin bu iddiaları tartışmasına fırsat verilmesi gerekmektedir. Somut olayda başvurucu ihlale neden olduğunu ileri sürdüğü iddialara ilişkin olarak yargılama sırasında ve temyiz aşamasında talepte bulunmamış, bu iddiaları ilk defa bireysel başvuruda dile getirmiş ve dolayısıyla yargısal yolları usulünce tüketmemiştir.

14. Açıklanan gerekçelerle başvurununbaşvuru yollarının tüketilmemesi nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.

III. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Başvurunun başvuru yollarının tüketilmemesi nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA,

B. Yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde BIRAKILMASINA 10/12/2024 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.