GİZLİLİK TALEBİ KABUL

I. BAŞVURUNUN KONUSU

1. Başvuru; sınır dışı etme kararı çerçevesinde dile getirilen yaşam hakkının, kötü muamele yasağının ve aile hayatına saygı hakkının ihlal edildiği iddialarına ilişkindir.

II. BAŞVURU SÜRECİ

2. Başvuru 6/5/2021 tarihinde yapılmıştır. Komisyon, başvurunun kabul edilebilirlik ve esas incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar vermiştir.

3. Başvuru belgelerinin bir örneği bilgi için Adalet Bakanlığına (Bakanlık) gönderilmiştir. Bakanlık görüşünü bildirmiştir. Başvurucu, Bakanlık görüşüne karşı beyanda bulunmuştur.

III. OLAY VE OLGULAR

4. Başvuru formu ve ekleri ile Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) aracılığıyla erişilen bilgi ve belgeler doğrultusunda tespit edilen ilgili olaylar özetle şöyledir:

5. Başvurucu 1969 doğumlu bir erkek olup Suriye Arap Cumhuriyeti vatandaşıdır.

6. İstanbul Valiliğinin (Valilik) 30/11/2016 tarihli kararıyla 4/4/2013 tarihli ve 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 54. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (d) bendi (kamu düzeni veya kamu güvenliği ya da kamu sağlığı açısından tehdit oluşturanlar) uyarınca başvurucunun sınır dışı edilmesine karar verilmiştir. Valiliğin 1/2/2017 tarihli kararıyla 6458 sayılı Kanun’un 57. maddesi uyarınca başvurucunun bir ay süreyle idari gözetim altına alınmasına karar verilmiştir.

7. Beyanına göre başvurucu, geri gönderme merkezine sevkinin ardından 11/2/2017 tarihinde sınır dışı edilmiştir. Daha sonra Diyanet İşleri Başkanlığı, Dışişleri Bakanlığı ve Suudi Arabistan Hac Bakanlığınca düzenlenen ortak protokol uyarınca alınan izinler doğrultusunda başvurucunun 2/8/2019 tarihinde ülkeye girişine izin verilmiştir. Başvurucu, Hatay Havalimanı’ndan hac vazifesini yerine getirmek üzere Suudi Arabistan’a gitmiş, 21/8/2019 tarihinde ise Hatay Havalimanı’ndan Türkiye’ye giriş yapmıştır.

8. Başvurucu 23/9/2020 tarihinde sınır dışı etme işleminin iptali talebiyle İstanbul 1. İdare Mahkemesinde (İdare Mahkemesi) dava açmıştır.

9. İdare Mahkemesi 18/2/2021 tarihinde, başvurucu hakında tesis edilen 30/11/2016 tarihli sınır dışı kararının aynı tarihte başvurucuya kendi dilinde imza karşılığı tebliğ edildiği, davanın on beş günlük yasal süre içinde açılmadığı gerekçesiyle davanın süre aşımı nedeniyle kesin olarak reddine karar vermiştir.

10. Göç İdaresi Başkanlığının Anayasa Mahkemesine sunduğu cevabi yazı ve ekindeki bilgi ve belgelere göre başvurucu 13/12/2017 tarihinde Kilis Öncüpınar Kara Hudut Kapısı’ndan çıkış yapmış ve Valilikçe başvurucu hakkında alınan 30/11/2016 tarihli sınır dışı etme kararı kaldırılmıştır.

IV. İNCELEME VE GEREKÇE

11. Anayasa Mahkemesinin 26/3/2025 tarihinde yapmış olduğu toplantıda başvuru incelenip gereği düşünüldü:

A. Başvurucunun İddiaları ve Bakanlık Görüşü

12. Başvurucu; 30/11/2016 tarihinde alınan sınır dışı kararı nedeniyle 11/2/2017 tarihinde sınır dışı edildiğini, 21/8/2019 tarihinde ise Türkiye’ye tekrar giriş yaptığını belirtmiştir. İddiasına göre sınır dışı kararı kendisine tebliğ edilmemiştir, idari gözetim altına alındıktan sonra apar topar sınır dışı edilmesi sebebiyle dava açılmasına da fırsat verilmemiştir. Ülkesine gönderilmesi hâlinde işkence ve kötü muamele maruz kalacak ve yaşam hakkı, eşi ve çocuğunun Türkiye’de yalnız kalacak olması nedeniyle de aile hayatına saygı hakkı ihlal edilecektir.

13. Bakanlık görüşünde; mevcut başvuruda başvurucunun şikâyetleri incelenirken Anayasa Mahkemesi tarafından yapılacak incelemede Anayasa ve mevzuat hükümleri doğrultusunda somut olayın kendine özgü koşullarının gözönüne alınması gerektiği belirtilmiştir. Başvurucu, Bakanlığın görüşüne karşı başvuru formundaki iddialarını yinelemiştir.

B. Değerlendirme

14. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 48. maddesinin (5) numaralı fıkrası şöyledir:

"Kabul edilebilirlik şartları ve incelemesinin usul ve esasları ile ilgili diğer hususlar İçtüzükle düzenlenir."

15. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü’nün 80. maddesi şöyledir:

"(1) Bölümler ya da komisyonlarca yargılamanın her aşamasında aşağıdaki hâllerde düşme kararı verilebilir:

…

ç) Bölümler ya da Komisyonlarca saptanan herhangi bir başka gerekçeden ötürü, başvurunun incelenmesinin sürdürülmesini haklı kılan bir neden görülmemesi.

(2) Bölümler ya da Komisyonlar; yukarıdaki fıkrada belirtilen nitelikteki bir başvuruyu, Anayasanın uygulanması ve yorumlanması veya temel hakların kapsamının ve sınırlarının belirlenmesi ya da insan haklarına saygının gerekli kıldığı hâllerde incelemeye devam edebilir."

16. Başvurucu hakkında verilen sınır dışı etme kararının uygulanmasının olası sonuçlarıyla ilgili iddiaların incelenebilmesi için sınır dışı kararının uygulanması ya da uygulanmasının önünde bir engel bulunmaması gerekir.

17. Somut olayda, başvurucu hakkında alınan 30/11/2016 tarihli sınır dışı kararı Valiliğin bir kararıyla kaldırılmıştır (bkz. § 10). Dolayısıyla sözü edilen sınır dışı etme kararının uygulanması artık mümkün değildir. Ayrıca başvurunun incelenmesinin devamında Anayasa’nın uygulanması veya temel hakların kapsamının ve sınırlarının belirlenmesi ya da insan haklarına saygının gerekli kıldığı herhangi bir durum da yoktur. Bu sebeple başvurunun incelenmesinin sürdürülmesini gerekli kılan bir neden bulunmamaktadır.

18. Açıklanan gerekçelerle başvurunun düşmesine karar verilmesi gerekir.

V. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Kamuya açık belgelerde başvurucunun kimliğinin gizli tutulması talebinin KABULÜNE,

B. Başvurunun incelenmesinin sürdürülmesini haklı kılan bir neden görülmemesi nedeniyle DÜŞMESİNE,

C. Yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde BIRAKILMASINA 26/3/2025 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.