I. BAŞVURUNUN ÖZETİ

1. Başvuru, yargılamanın yenilenmesi talebinin haksız olarak reddedilmesi nedeniyle adil yargılanma hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir. Başvuru, başka temel hakların ihlal edildiğine ilişkin şikâyetleri de içermektedir.

2. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığınca düzenlenen 22/10/2013 tarihli iddianamenin kabulüyle başvurucular hakkında nitelikli dolandırıcılık ve resmî belgede sahtecilik suçlarından kamu davası açılmıştır. Ankara 8. Ağır Ceza Mahkemesince 31/10/2013 tarihli kararla suça konu senetlerin Karabük İcra Müdürlüğü aracılığı ile takibe konulduğu, bu nedenle sanıklara atılı suçların Karabük'te gerçekleştiği gerekçesiyle dosyanın Karabük Ağır Ceza Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş; Karabük Ağır Ceza Mahkemesince 27/12/2013 tarihli verilen karşı yetkisizlik kararı üzerine yargı yerinin belirlenmesi istemiyle dosyanın gönderildiği Yargıtay 5. Ceza Dairesince 9/6/2014 tarihli kararla Karabük Ağır Ceza Mahkemesinin yetkisizlik kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.

3. Karabük Ağır Ceza Mahkemesince (Mahkeme) başvurucular hakkında nitelikli dolandırıcılık ve resmî belgede sahtecilik suçlarından yapılan yargılama neticesinde 26/3/2015 tarihli kararla başvurucuların eylemlerinin nitelikli dolandırıcılığa teşebbüs ve özel belgede sahtecilik suçlarını oluşturduğu kabul edilerek başvurucuların hapis cezasıyla cezalandırılmalarına karar verilmiştir. Hüküm, temyiz incelemesinden geçerek kesinleşmiştir.

4. Başvurucular, hükmün kesinleşmesinden sonra Ulusal Kriminal Büro tarafından hazırlanan 12/4/2019 tarihli raporla Ankara Kriminal Polis Laboratuvarı Müdürlüğünün 4/10/2012 tarihli uzmanlık raporunun farklı sonuçlar içerdiğini ileri sürerek yargılamanın yenilenmesi talebinde bulunmuştur. Mahkemece 28/5/2019 tarihli ek kararla Ulusal Kriminal Büro tarafından hazırlanan raporun Ankara Kriminal Polis Laboratuvarı Müdürlüğünün hükme esas alınan 4/10/2012 tarihli uzmanlık raporunun sahteliğini ispata yeterli olmadığı ve hükme esas alınan raporun sahte olduğunun kesin olmadığı gerekçesiyle yargılamanın yenilenmesi taleplerinin reddine karar verilmiştir. Başvurucular yargılamanın yenilenmesi taleplerinin reddine ilişkin ek karara itiraz etmiş, ek karar Zonguldak 1. Ağır Ceza Mahkemesince 10/10/2019 tarihli itirazın reddine ilişkin karar ile kesinleşmiştir.

5. Adalet Bakanlığının (Bakanlık) 16/4/2020 tarihli yazıyla Zonguldak 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 10/10/2019 tarihli kararının bozulması görüşüyle kanun yararına bozma kanun yoluna başvurulmuştur.

6. Yargıtay 15. Ceza Dairesince (Daire) 19/10/2020 tarihli ve oyçokluğu ile verilen kararda, sanıkların müdafilerinin sunduğu son bilirkişi raporunda Mahkemenin gerekçesine esas teşkil eden fulaj izinden kaynaklanan silme ve sahtecilik hususunun doğrulanmadığı, Adli Tıp Kurumu raporu ve Emniyet Genel Müdürlüğü Kriminal Laboratuvarı raporunun içeriğinin birbiriyle ve son rapor ile çeliştiği, tüm bu hususların bir arada değerlendirilmediği ve tartışılmadığı belirtilmiştir. Kararda ayrıca yargılamanın yenilenmesi sebebiyle birlikte bu hususlar tartışılarak kabul veya ret kararı verilmesi gerektiği ifade edilerek kanun yararına bozmaya atfen düzenlenen ihbarnamedeki düşünce yerinde görülmüş ve Zonguldak 1. Ağır Ceza Mahkemesinin itirazın reddine ilişkin 10/10/2019 tarihli kararının bozulmasına karar verilmiştir.

7. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca 25/3/2021 tarihli itirazla ve "suça konu belge üzerinde fulaj izleri bulunduğuna ilişkin tespitin tüm yargılama boyunca tartışıldığı, tartışmaların mahkeme gerekçesinde ele alındığı, temyiz aşamasında dile getirildiği, belgede fulaj izlerinin bulunmadığına ilişkin savunmanın artık yeni bir olay veya delil olarak kabul edilemeyeceği, polis kriminal raporunun sahte olarak düzenlendiğine ilişkin açılmış bir soruşturma, devam eden veya tamamlanan bir yargılamanın bulunmadığı, özel bir bürodan alınan raporun polis kriminal raporunun sahte olması sonucunu doğurmayacağı, menfi tespit davası sürecinde adli tıp kurumundan alınan raporun da kesinleşme öncesinde dosya içinde bulunduğu, yeni delil olmadığı gibi bu yönde bir uyuşmazlık var ise bu hususun eksik inceleme kapsamında ancak CMK'nın 308. maddesi kapsamında ileri sürülebileceği" görüşüyle Dairenin kanun yararına bozma kararına karşı itiraz kanun yoluna başvurulduğu anlaşılmıştır.

8. İtirazı inceleyen Yargıtay Ceza Genel Kurulu tarafından Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının itirazının kabulüne, Dairenin 19/10/2020 tarihli kanun yararına bozma isteminin kabulü kararının kaldırılmasına, Zonguldak 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 10/10/2019 tarihli kararının onanmasına 8/7/2021 tarihinde karar verilmiştir. Karar, başvurucular müdafiince 3/11/2021 tarihinde öğrenilmiştir.

9. Başvurucular 7/4/2022 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur. Başvurunun kabul edilebilirlik ve esas incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.

II. DEĞERLENDİRME

10. Başvurucular, yargılamanın yenilenmesi taleplerinin haksız olarak reddedilmesi nedeniyle adil yargılanma hakkının, özel hayata ve aile hayatına saygı hakkının, kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ve eşitlik ilkesinin ihlal edildiğini ileri sürmüştür.

11. Bakanlık görüşünde; başvuruda başvurucuların adil yargılanma hakkının ihlal edilip edilmediği konusunda yapılacak incelemede Anayasa ve mevzuat hükümleri doğrultusunda somut olayın kendine özgü koşullarının gözönüne alınması gerektiği ifade edilmiştir. Başvurucular, Bakanlık görüşüne karşı sundukları yazılı beyanlarında bireysel başvuru formundaki açıklamaları tekrar etmişlerdir.

12. Başvuru, adil yargılanma hakkı kapsamında incelenmiştir.

13. Bireysel başvuruların 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un 47. maddesinin (5) numaralı fıkrası ile Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün 64. maddesinin (1) numaralı fıkrası uyarınca başvuru yollarının tüketildiği tarihten, başvuru yolu öngörülmemiş ise ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren otuz gün içinde Anayasa Mahkemesine doğrudan veya diğer mahkemeler yahut yurt dışı temsilcilikler vasıtasıyla yapılması gerekir.

14. Anayasa Mahkemesince olay ve olguları somut başvuru ile benzer nitelikte olan Hüseyin Aşkan ([2. B.], B. No: 2017/15649, 21/7/2020) ve Birnur Doğan ([GK], B. No: 2020/34420, 31/1/2024) kararlarında uygulanacak anayasal ilkeler belirlenmiştir. Anılan kararlarda; Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) evrak işlem kütüğü üzerinde yapılan inceleme neticesinde başvurucu ya da (seçilmiş veya atanmış) müdafiinin nihai kararı açarak okuduğu tespit edilen tarih, nihai kararın sonucunu öğrendiği tarih kabul edilerek bireysel başvuru süresi bu tarihten başlatılmış ve başvurunun süre aşımı nedeniyle kabul edilemez olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

15. Somut olayda başvurucular müdafii, nihai kararı UYAP'tan 3/11/2021 tarihinde okumuştur. Buna rağmen başvurucular otuz günlük bireysel başvuru süresi geçtikten sonra 7/4/2022 tarihinde başvuru yapmıştır.

16. Açıklanan gerekçelerle başvuru yollarının tüketildiği tarihten itibaren otuz gün içinde yapılmayan bireysel başvurunun diğer kabul edilebilirlik şartları yönünden incelenmeksizin süre aşımı nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.

III. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Başvurunun süre aşımı nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA,

B. Yargılama giderlerinin başvurucular üzerinde BIRAKILMASINA 2/10/2025 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.