TÜRKİYE CUMHURİYETİ
ANAYASA MAHKEMESİ
BİRİNCİ BÖLÜM
KARAR
HECİ UYSAL BAŞVURUSU
(Başvuru Numarası: 2022/90242)
Karar Tarihi: 14/5/2025
Başkan
:
Hasan Tahsin GÖKCAN
Üyeler
Recai AKYEL
Yusuf Şevki HAKYEMEZ
Selahaddin MENTEŞ
İrfan FİDAN
Raportör
Mehmet ALTUNDİŞ
Başvurucu
Heci UYSAL
Vekili
Av. Mürsel EKİCİ
I. BAŞVURUNUN KONUSU
1. Başvuru, mülke ulaşılamamasından kaynaklanan zararın tazmini için yapılan idari başvurunun süresinde görülmemesi nedeniyle mülkiyet hakkıyla bağlantılı olarak etkili başvuru hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.
2. Başvurucu Hakkâri'nin Şemdinli ilçesi, Ayranlı köyünde ikamet etmekteyken yaşanan terör olayları nedeniyle 1990'lı yıllarda köyü terk etmek durumunda kaldığı ve can ve mal güvenliği tehlikesi sebebiyle köye dönemediğinden bahisle köyde bulunan mal varlığına ulaşamadığı ve mal varlığından yararlanamadığı için 30/05/2007 tarihi sonrasında oluştuğu ileri sürülen zararların 17/7/2004 tarihli ve 5233 sayılı Terör ve Terörle Mücadeleden Doğan Zararların Karşılanması Hakkında Kanun uyarınca tazmini istemiyle Hakkari Valiliği Zarar Tespit Komisyonu Başkanlığına (Tazminat Komisyonu) 10/6/2020 tarihinde başvuru yapmıştır. Tazminat Komisyonu başvuruya yanıt vermemiştir.
3. Başvurucu Tazminat Komisyonu'nun başvurunun zımnen reddine ilişkin işleminin iptali istemiyle Van 2. Van İdare Mahkemesi'nde (Mahkeme) iptal davası açmıştır. Mahkeme dava konusu işlemin kısmen iptaline, kısmen reddine karar vermiştir. Anılan karar istinaf incelemesinden geçerek kesinleşmiştir.
4. Başvurunun incelemesi devam ederken başvurucunun 30/4/2023 tarihinde öldüğü nüfus kayıtlarından anlaşılmıştır. Komisyon, kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar vermiştir.
II. DEĞERLENDİRME
5. Ödeme gücünden yoksun olduğu anlaşılan başvurucunun adli yardım talebinin kabulüne karar verilmesi gerekir.
6. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün (İçtüzük) 80. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (ç) bendine göre başvurunun incelenmesinin sürdürülmesini haklı kılan bir sebep olmadığı kanaatine varılması hâlinde başvurunun düşmesine karar verilebilir. Bununla birlikte İçtüzük'ün 80. maddesinin (2) numaralı fıkrası gereği Anayasa'nın uygulanması ve yorumlanması, temel hakların kapsamının ve sınırlarının belirlenmesi ya da insan haklarına saygının gerekli kıldığı hâllerde başvurunun incelenmesine devam edilebileceği öngörülmüştür.
7. Somut olayda başvurucu, başvuru sonrası ölmüş; başvuruya mirasçılar tarafından devam edilip edilmeyeceğinin bildirilmesi için başvurucunun vekiline gönderilen bildirime ilişkin tebligat, vekile 23/12/2023 tarihinde tebliğ edilmiş ancak başvurucunun vekili veya mirasçıları verilen süre içinde başvuruya devam etme yönündeki iradelerini Anayasa Mahkemesine bildirmemiştir. Başvurunun incelenmesine devam etmeyi gerekli kılan ve İçtüzük'ün 80. maddesinin (2) numaralı fıkrasında öngörülen nedenlerden biri de bulunmamaktadır (benzer yöndeki karar için bkz. Emin Kırmızıgül [1.B], B. No: 2023/13689, 18/12/2024; Enver Karabey ([2.B], B. No: 2021/36984, 22/1/2025) ).
8. Açıklanan gerekçelerle başvurunun düşmesine karar verilmesi gerekir.
III. HÜKÜM
Açıklanan gerekçeyle;
A. Adli yardım talebinin KABULÜNE,
B. Başvurunun başvurucunun ölümü nedeniyle DÜŞMESİNE,
C. 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 339. maddesinin (2) numaralı fıkrası uyarınca tahsil edilmesi mağduriyetlerine neden olacağından adli yardım talebi kabul edilen başvurucunun yargılama giderlerini ödemekten TAMAMEN MUAF TUTULMASINA 14/5/2025 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.